Tunyukuk yazıtını, harfçevrimi, yazıçevrimi, Fransızca çevirisi, açıklamaları ve sözlüğü ile kitap halinde ilk kez yayımlayan Giraud olmuştur. Rene Giraud, l' inscription de Bai'n Tsokto, Paris 1961. 164 s. Giraud yazıt metninde bazı önemli düzeltmeler yapmıştır.
Ardından 1959 yılında Fransız Rene Giraud, 1960 yılında yayınlanan Göktürk İmparatorluğu kitabında Tonyukuk'un Kişiliği bölümü (10 sayfa), ile en ilgi çekici yorumları yapar.
Herhalde
Tonyukuk Anıtı hakkında en kapsamlı yazıyı (167 sayfa) Rene Giraud yazmıştır.
Bu kitap 55 yıl geçmesine rağmen dilimize kazandırılmadı. Fransa da konuya uzak
kalmamış. Kadim Bilgi. Rene Giraud on sekiz yıl Ankara’da kaldı; önce Dil ve
Tarih-Coğrafya, sonra da Siyasal Bilgiler fakültelerinde Fransızca dersleri
verdi. Bu arada çağdaş Türk dilinin geçirdiği gelişmelerle ve yeni edebî
akımlarla ilgilendi. Yaşayan Türkçe’nin meselelerini araştırırken Türk dilinin
geçmişini öğrenmek ihtiyacını duyması üzerine eski Türk yazıtlarını incelemeye
başladı ve özellikle bunlar arasında ayrı bir yeri olan Bain Tsokto anıtıyla
meşgul oldu. İlim çevrelerinde Tonyukuk anıtı adıyla tanınan bu eserin
yazıtıyla 1945’te uğraşmaya başlayan Giraud hazırladığı iki kitabı 1957 yılı
sonunda bitirerek baskıya verdi. Onun doktora tezi olarak kabul edilen bu
çalışmalardan L’Empire des turcs célestes. Les règnes d’Elterch, Qapghan et
Bilgä (680-734) adını taşıyanı 1960’ta (Paris), L’inscription de Bain Tsokto
adındaki diğeri ise 1961’de (Paris) çıktı. Rene GIRAUD'nun L’Inscription de
Bain Tsokto (Paris, 1961) adlı yapıtında Tonyukuk yazıtının metrik açısından
incelendiği, satırların, tümcelerin hece sayısı bakımından çözümlenmeye
çalışıldığı görülmektedir. Yazıtta hece sayısı yönünden birbirine koşut
parçalar, ritmik öğeler bulan araştırıcı, anlatımdaki şiir niteliğine dikkati
çeker. (s. 123-137). Yazar, L'Empire des turcs celestes (Paris, 1960) adlı
kitabında da Köktürk yazıtlarının anlatım özellikleri üzerinde durur.
Renâ Giraud
kimdir? Hayatı ve eserleri (kimdirhayatieserleri.com)
Hasan Eren;
GIRAUD, René (1906-1968) (islamansiklopedisi.info) yıl: 1996, cilt: 14, sayfa: 75-76 Fransız Türkologu
Göktürk İmparatorluğu - Rene Giraud
http://www.kitapyurdu.com/kitap/gokturk-imparatorlugu/16983.html&manufacturer_id=7000
Giraud,
Rene : Tonyukuk'un Orhan'dan Temir Kapı'ya gidiş yolu / konuşmacı: Rene
Giraud. İçinde: Türk Tarih Kongresi [5.:
1956: Ankara]. Ankara: TTK, 1960).
317-321ss. ( 2.bsk. - Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu
(AKDTYK) Türk Tarih Kurumu, 2011. - 317-321.ss. 1. ORTA ASYA TARİHİ. - 2. TARİH
ARAŞTIRMALARI. [dagmdm]
L'Inscription de Bain Tsokto /Giraud, René Paris : Adrien-Maisonneuve, 1961
L'Empire des Turcs celestes :Giraud, René Paris : Adrien-Maisonneuve, 1960
Atatürk /Giraud, M.René Ankara : Commission Nationale Turque Pour L'UNESCO, 1963 (Présses de l'Imprimerie de l'Université d'Ankara)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder