Tefekkür Medeniyeti: "Ortaçağ Bilim ve Tefekküründe Türklerin Yeri"

Adnan Sayılı yazısından ("Ortaçağ Bilim ve Tefekküründe Türklerin Yeri", Erdem, Cilt 1, Sayı 1, 1985, s. 169-186)

“Orta Çağ İslam dünyasında bilimde ve tefekkür alanında gerçekleşmiş olan atılımın, hamlenin, çok büyük ölçüde olmak üzere Doğu İslam dünyasının eseri olduğu görülmektedir. Buna İbn Haldûn da dikkati çekmekte, hattâ bu noktayı önemle vurgulamaktadır. İbn Haldûn'a göre bunda İranlıların, Fars unsurunun büyük rolü vardı. Oysa, bu büyük sayıdaki bilim adamı ve düşünürlerin coğrafî menşei daha ayrıntılı olarak dikkate alınınca İran'ın kendisinin de bir dereceye kadar geri plânda, geri koşunda kaldığı, bu gibi bilgilerin beşiğinin Orta Asya veya geniş anlamıyla Türkistan olduğu sarahatle görülmektedir. Orta Asya ise bir Türk yurdudur; Türklerin ana yurdudur. Bu itibarla, bu uygarlığın, Orta Çağ İslam uygarlığının kurulmasında ve geliştirilmesinde Türklerin rollerinin büyük olduğu muhakkaktır.7”

7 İslam dünyasının en eski matematikçilerinden biri olan Abdülhamid İbn Türk'ün lakabı onun milliyetini kesinlikle belirlemek durumundadır. Abdülhamid'in torunu da matematikçi idi ve o da İbn Türk lakabını taşımaktaydı. Arapçada ilk bilimsel ve dolgun sözlük kitabını yazmış olan Ebû Nasr İsmaîl el-Cevherî (ölümü 1002) de Et-Türkî lakabın

​​

ı taşımaktaydı. Kendisinden bir kuşak öncesi bir yakın akrabası da Cevherî gibi lugatçı idi ve Fârâb'lı idi. Bunlarla ilgili olarak, bkz., Aydın Sayılı, Abdülhamid ibn Türk'ün Denklemlerde Mantıkî Zaruretler., s. 12-14, 85-89; Aydın Sayılı, Fuat

Sezgin'in Geschichte des Arabischen Schrifttums adlı kitabının sekizinci cildine tanıtma yazısı, Belleten (Türk Tarih Kurumu), cilt 47, 1984, s. 453-454. Fârâbî'nin milliyetine ilişkin olarak, bkz, D. M. Dunlop, "A Source of Al-Masûdî: The Madînat al-Fâdılah of Al-Fârâbî", Al Masûdî Millenary Commemoration Volume, ed. S. Maqbul Ahmad and A. Rahman, Aligarh Muslim University, 1960, s. 69-70; S. M. Stern, "Al-Masûdî and Al-Fârâbî", Al-Masûdî Millenary Commemoration Volume, s. 40; Muhsin Mahdî, "Al-Fârâbî", Dictionary of Scientific Biography, cilt 4, 1971, s. 523-525. Beyrûnî'nin milletine ilişkin olarak da bkz., Max Mayerhof, "Das Vorwort zur Drogenkunde des Berûnî", Quellen und Studien zur Geschichte der Naturwissenschaften und der Medizin, Berlin 1932, cilt 3, s. 39-0; Zeki Velidi Togan, "Bîrûnî", İslam Ansiklopedisi, cilt 2, 1949, s. 635-637; Z. V. Togan, Umumî Türk Tarihine Giriş, İstanbul 1946, s. 420-421; A. Sayılı "Bîrûnî", Belleten (Türk Tarih Kurumu), cilt 13, 1948, s. 55-57; A. Sayılı, "Doğumunun 1000'inci Yılında Beyrûnî", Beyrûnî'ye Armağan, Türk Tarih Kurumu yayını Ankara 1974, s. 4-6.” https://www.tarihtarih.com/?Syf=26&Syz=368762 "Ortaçağ Bilim ve Tefekküründe Türklerin Yeri", Erdem, Cilt 1, Sayı 1, 1985, s. 169-186

adnan sayılı erdem dergisini çıkarttırmış, paraların arkasında resmi var.

kitabı da var bu konuda

http://www.nadirkitap.com/ortacag-bilim-ve-tefekkurunde-turklerin-yeri-turkish-contributions-to-scientific-work-in-islam-aydin-sayili-kitap6388283.html

http://www.bilgiustam.com/ordinaryus-profesr-aydin-sayili-kimdir/

http://bilimtarihi.humanity.ankara.edu.tr/kadro/sayili/sayili1.html