6 Ağustos 2016 Cumartesi

İHRACAT VİZYONU: TÜRKİYE MERKEZLİ BÖLGESEL İŞBİRLİĞİ VE İŞBÖLÜMÜ ÖNERİSİ


Levent Ağaoğlu

agaoglulevent@gmail.com
leventagaoglu.blogspot.com.tr
www.balkanpazar.org


ÖZET

1. Makalenin son düzeltmeleri yapılırken, İngiltere, halkoylaması neticesinde AB'den çıkmıştır. "Doğu Avrupa'dan Doğu Türkistan'a" Türkiye merkezli İktisadi BİRLİK, yüzyıllık bir fırsat olarak önümüze gelmiş bulunmaktadır. 

2. Küresel bir ihracat dinamosu olarak Çin'in güneyindeki Kanton bölgesi, Türkiye merkezli bölgesel işbölümü önerimiz açısından birçok ipuçlarını içerisinde taşımaktadır. 

3. Türkiye, bölgesindeki uluslar ile yüzyıllar boyu birlikte yaşamanın getirdiği benzeri bir avantaja sahiptir; yine bir network anlayışı içerisinde, benzeri bir ekonomik dinamizm yaratılması durumunda, ülkemiz de bölgesel/küresel bir çekim merkezi haline gelebilecektir. 

4. Türkiye açısından Çin'in güneyindeki Kanton modeli örneği değerlendirildiğinde, İstanbul ve hinterlandında yeralan Trakya bölgesi benzer çağrışımlar yapmaktadır.

5. Türkiye'nin Merkez olduğu 5 saatlik uçuş bölgesindeki 8 alt bölgede toplam 70 ülke (pazar) yeralmaktadır. Bu pazarların 41 adedi ile Serbest Ticaret Alanımız oluşmuştur.

6. Sanayi sektörleri ihracatına konu olan ürünlerde çeşitlilik sağlanmalıdır. Bölge ülkelerinin çok geniş bir coğrafyadaki işbirliği imkanlarının, birbirlerine rakip göründükleri birçok üründe de rekabeti çözüm ortaklığına dönüştürme potansiyeli vardır.

7. Türkiye'nin Balkan ülkelerinin dış ticaretinden aldığı pay sadece %1,2'dir. Bu pay, 1352'den beri 650 yıldır bölgede yer alan ve Balkanların en büyük ekonomisi olan Türkiye'nin bölgede aslında varolmadığını göstermektedir.

8. Türkistan pazarları, EKİT, Afrika, İKT, Körfez İB (GCC) ile Gümrük Birliği anlaşması mevcut olmamasına rağmen, pazarlarından (ithalat) aldığımız payın AB pazar payımızdan yüksek olması,  AB ile Gümrük Birliği'nin sorgulanmasını gerekli kılmaktadır. GB, Avrupa lehine Türkiye pazarının işgal aracıdır. 20 yıllık AB-GB süreci, Türkiye’yi, Avrupa’nın açık pazarı haline getirmiştir.    

9. İhracatta mevcut durum ölçümü doğru yöntemlerle yapılmalıdır. İhracatı değerlendirirken esas alınacak ölçü (kıstas) sözkonusu pazara satılan ürünlerin değer veya miktarı değildir. Ölçü, o pazarın, toplam ithalat değerinden alınan payımızdır; değerinin içindeki bizim yüzdemizdir; payımızdır.  Ölçü satışımız değildir; alıcı ülkenin pazarından aldığımız paydır. 50 milyon nüfuslu G.Kore, sözkonusu pazar payı stratejisi ile ihracatını 500 milyar doların üzerine çıkarmıştır. Hyundai, Samsung, LG vb. küresel marka ve şirketler bu modelin neticeleridir.

10. İkitelli OSB'nin vizyoner kurucusu Merhum Turgut Özal'ın  "Dış Ticaret Sermaye Şirketleri" modeli İOSB özelinde yeniden canlandırılarak, "İkitelli Organize'nin Pazarı: Dünya" hedefi ile, global markamız THY'nin uçtuğu 119 ülke pazarları hedef alınmalıdır. 

GİRİŞ

Küreselleşme neticesinde, ekonomilerin gelişme ekseni tekrar yer değiştiriyor; Atlantik'ten (Avrupa'dan) Pasifik'e (Asya) kayıyor. Bu gelişme ise Türkiye'ye büyük bir fırsat sunuyor; TÜRKİYE MERKEZLİ BÖLGESEL İŞBİRLİĞİ VE İŞBÖLÜMÜ. 

Binlerce yıldan buyana ticaretin tarihsel damarı olan İPEK YOLU yeniden canlanmaktadır. ÇİN SEDDİ'NDEN RUMELİ'ne uzanan bu efsanevi yola ev sahipliği yapan Türkiye ve Çin, dünyanın büyüyen 10 ekonomisi arasında yerlerini almışlardır. Türkiye ve Çin, günümüzde, bölgelerindeki ortak ticari alan ve serbest (gümrüksüz) ticaret entegrasyonlarında öncü rol oynamaktadır. 

Küresel ekonomide bugün Türkiye ve Çin modelleri üzerinde durulmaktadır. Türkiye ve Çin modelleri; hem piyasalardaki rekabet biçimleri hem de demokratik (Türkiye) ve otoriter tek merkezlilik (Çin) açısından birbirinden ayrılmaktadır. 

Asya'nın doğusundaki Çin küresel bir çekim merkezi iken, Asya'nın batısındaki Türkiye nasıl böyle bir merkez olabilir? Bunun yanıtı bölgesel işbirliği modelinde yatmaktadır.

Gelişen Ekonomiler ile ilgili BRIC grubunda yer alan Çin ve MINT grubundaki Türkiye'nin mevcudiyetleri, gelişmenin yönünü apaçık göstermektedir. 

ÇİN MODELİ

Küreselleşmenin ivme kazandırdığı ticarette bölgeselleşme eğilimlerinin neticesinde, Doğu Asya'da Çin merkezli bölge, komşularıyla bölgesel işbirliği çerçevesinde bir işbölümü ve sinerji yaratmaktadır; 

Bunlar; 


  • Kuzey Doğu Asya (Japonya, Kore), 
  • Büyük Çin (Çin, Hong Kong, Tayvan) ve 
  • Güney Doğu Asya (Endonezya, Malezya, Tayland, Vietnam, Filipinler, Singapur, Burma, Kamboçya, Laos). 


Bölgeden ihracat büyük ölçüde ABD pazarına doğru yapılırken bu işbirliğinde kilit konumdaki ülke Çin'dir. Çin, gelecek on yıl içinde, bahsedilen bölge ülkeleriyle birlikte AFTA-Asya Serbest Ticaret Bölgesi'ni yaratma yolunda ilerlemektedir.





Harita 1: İnci Nehri Deltası, Kanton Bölgesi, Çin

Küresel bir ihracat dinamosu olarak Çin'in güneyindeki Kanton bölgesi, Türkiye merkezli bölgesel işbölümü önerimiz açısından birçok ipuçlarını içerisinde taşımaktadır. 

Çin'in Kanton bölgesindeki İnci Nehri deltası küresel bir üretim üssü hüviyetindedir. Tüketim sanayiine yönelik sayısız yabancı yatırımlı fabrikalar burada inanılmaz bir insan ve mal trafiği yaratmaktadır. Konteynerler, deniz otobüsleri, inip kalkan uçaklar, TIR'lar baş döndürücü bir dinamizm sergilemektedir.




Harita 2: Kanton Bölgesi, Çin

Çin, bölgesinde böyle bir bölgesel liderlik inisiyatifini eline geçirmiştir. Bilhassa, Bill Clinton yönetimi ile birlikte, Büyük Çin (Greater China) kavramı işlenmeye başlanmıştır. Çinliler de 25 yıldan bu yana ve devamlı %7-8 büyüyen ekonomileri ile bunun meyvelerini toplamaktadırlar. 

Clinton yönetiminden bu yana Çin (daha doğrusu Büyük Çin= (Çin+Hong Kong+Tayvan) dünyanın 10 gelişen ekonomisi arasında baş köşeye oturmuştur. 


Kaynak: http://leventagaoglu.blogspot.com.tr/2014/09/port-city-network-in-east-and-south.html 





Harita 3: Asya-Pasifik'te Bölgeselleşme - "Yeni Akdeniz" Ekonomik Koridoru

Aynı dili konuşan Tayvanlı, Hong Kong'lu, Çin Halk Cumhuriyetindeki ve denizaşırı ülkelerdeki (ABD, İngiltere, Kanada, Tayland, Endonezya, Malezya, Filipinler, Avustralya, Yeni Zelanda) Çinliler bir network anlayışı içerisinde büyük bir ekonomik dinamizm yaratmaktadırlar. 

Çin İşadamları Ağı (Chinese Business Network), dünyanın en kuvvetli ağlarındandır ve Çin'in hızla kalkınmasının arkasındaki gerçek gücü oluşturmaktadır.

TÜRKİYE MERKEZLİ BÖLGESEL İŞBÖLÜMÜ ÖNERİSİ

Türkiye de, bölgesindeki uluslar ile yüzyıllar boyu birlikte yaşamanın getirdiği benzeri bir avantaja sahiptir; yine bir network anlayışı içerisinde, benzeri bir ekonomik dinamizm yaratılması durumunda, ülkemiz de bölgesel/küresel bir çekim merkezi haline gelebilecektir. 

Ekonomik bakımdan;

  • AB/GB, 
  • EKİT (ECO), 
  • KEİB
  • D8  
  • İKT/İSEDAK 

bağlantılarımız ile Batı Dünyası'nın belli başlı kurumları içindeki konumumuz da bölgesel güç rolümüzü takviye edecek niteliktedir.

Türkiye açısından Çin'in güneyindeki Kanton modeli örneği değerlendirildiğinde, İstanbul ve hinterlandında yeralan Trakya bölgesi benzer çağrışımlar yapmaktadır. Bölge;

· Son 10 yıllık dönemde yeni merkezlerde (Çerkezköy, Çorlu, İkitelli) yenilenmiş fabrikaları, 
· İstanbul'un dış dünya ile temas açısından yarattığı fırsatlar, 
· Ulaşım imkanları ve 
· Moda/fuar merkezi olma yönünde ilerlemesi, 
· Sadece Türkiye'nin değil, Türkiye'nin de içinde bulunduğu çok geniş bir bölgenin tarihten gelen metropolü ve imparatorluklar başkenti olma vasfı; 






Harita 4: Trakya Haritası

Bütün bu etkenler;  hep birlikte değerlendirildiğinde benzer bir dinamizmin yaratılması için ümitli olmamızı sağlayacak özelliklere sahiptir.

Türkiye de, bölgesel işbölümü/işbirliği ve bölgede ekonomik bir birlik, birliktelik yaratarak kuvvetlenme politikası uygularsa, bunun semerelerini tabii ki Çin gibi toplayabilir  ve yüksek büyüme hızları ile bölgeselleşmenin, bölgesindeki gelişmenin dinamosu olabilir.

Bölgeselleşme dinamizmi, sınai sektörlerde özellikle Alman ve İtalyan firmaları tarafından yönlendirilen fason üretim (subcontracting) ve hariçte işleme (outward processing) konularında, Türkiye'nin hem yönlendiren ülke hem de yönlendirilen ülke olma avantajlarını da getirebilecektir. 

Türkiye, bölgesinde tarihi ve kültürel bağlardan kuvvet alan benzer bir dil ve kültür avantajına sahiptir; AB ülkelerindeki ve ABD'deki Türkler de dahil edildiğinde, yine bir network anlayışı içerisinde, benzeri bir ekonomik dinamizm yaratılması durumunda, Türk sanayii de bir çekim merkezi haline gelebilecektir.

Bölgesel işbirliği olanaklarının değerlendirilmesi neticesinde;

•  Bölgedeki sanayilerin en büyük tedarikçisi olabiliriz.
•  Bölgedeki bilhassa sanayi üretiminde ilk 5 ülke arasına girebiliriz.

İHRACAT VİZYONU:  BÖLGESEL PAZARLARIN ÖNEMİ 

Kritik önemde görülen diğer bir husus da; Ticaret‘in bu konuda ne denli bir kilit vazifesi gördüğüdür. 1960 ile 1980 yılları arasında, İngiliz Dışişleri Bakanlığı'nın dünyadaki bütün İngiliz Büyükelçiklerine verdiği bir numaralı emir: "İngiliz ticaret'ini geliştirin!" oldu. Bugün, İngiliz dünya ticareti "kar etmektedir", uluslararası satışları, alışlarından yüksek orandadır. Türk Sanayii henüz yeteri kadar dışa açık değildir. Dışa açılma ile gelecek olan Ticaret bağlantıları sınai sektörleri yeni ufuklara taşıyabilecektir. Ticaret bağlantıları, satış kanallarında etkin olan alıcı bağlantılarını da beraberinde getirerek hedef alınacak pazarlara ihracat artışlarını gündeme taşıyabilecektir.

Macaristan'dan Türkiye'ye, Karadeniz'den Adriyatik'e ve hatta bazılarının öne sürdüğü şekilde Rusya'ya, Orta Asya ve Çin'e kadar olan bölgede, bölgesel bir (iç) pazar yeniden oluşmaktadır. Macaristan'ın en kuzeydoğusundaki Debrecen'den, Avrupa-Asya ticaretinin merkezi İstanbul'a kadar, devletlerin siyasi ve askeri sınır tanımlamalarından farklı bir bölgenin dış çizgileri gözükmeye başlıyor. 25 yıldan daha uzun bir süredir, eski ticaret yolları bölgede yeniden ortaya çıkarken, en nihayet, Avrupa-Asya ticaretinin belkemiği İstanbul, yeniden, bölgenin ana ticaret merkezi olmuştur.

Merkez; Atlantik olarak esas alındığında, Türkiye  "kanat ülke" konumunda olmaktadır. 

Başkalarına kanat olunduğunda ise, onların hedeflerine kilitlenmiş olunur.
Merkez olunduğunda ise, kendi hedefine kanatlanırsın.

Merkez; Türkiye olarak esas alındığında, ülkemiz  "kanatlanan ülke" konumuna yükselmektedir.

Uçuşa  (take off) geçebilmemiz için kanatlanmamız lazım; kanatlarımızdaki manevra gücü bizi hedefe ulaştıracaktır.

Bölgesel pazarlarımız kanatlarımızdır; ihracatımızı bölgesel pazarlarımıza doğru hızla artıralım ki, kanatlarımızda güç toplamış oluruz.

Türkiye'nin bölgesel alanları 3 taraftan blokaj altına alınmıştır.
Avrupa Birliği (Almanya); Balkanları blokaj altına almıştır.
Rusya; Türkistan'ı bloke etmektedir.
ABD ise Ortadoğu bölgesinde kapsamlı bir blokajı yıllardır  ifa etmektedir.

Tabi olduğumuz bu bölgesel blokajlara karşın; 

  • Kafkasya bölgesinde; Azerbaycan, Gürcistan (STA), İran
  • Türkistan bölgesinde; Kazakistan, Türkmenistan
  • Balkanlar'da; Arnavutluk (STA), Makedonya (STA), Bosna (STA), Kosova, Sırbistan (STA), Karadağ (STA)
  • Afrika'da; Somali, Sudan, Fas (STA), Tunus (STA), Cezayir, Morityus (STA)
  • Ortadoğu'da; Katar, Irak, Filistin (STA), İsrail (STA), Mısır (STA), Ürdün (STA)
  • Kuzey'de; Ukrayna
  • Akdeniz'de; KKTC
  • Pasifik'de : G. Kore (2013), Malezya (2015), Singapur (STA) Şili (STA)

Toplam 29 ülke pazarlarında geliştirdiğimiz bölgesel işbirlikleri ile 3 yönden (batı, doğu, güney) gelen blokajlar elimine edilmeye çalışılmaktadır.



Harita 5: Beş Deniz Havzası. 70 pazarın Merkez Ülkesi Türkiye
            Serbest Ticaret Alanlarımız (2016) 

Bölgeler Pazar Sayısı Serbest Pazar Sayısı   

AVRASYA   
BALKANLAR 14 12   
HAZAR/KAFKASYA 3 1   
TÜRKİSTAN 5   
KUZEY PAZARLARI 3   
ORTADOĞU/BEREKETLİ HİLAL&HİCAZ 16 5   
KUZEY AFRİKA/MAGREB 8 2   
  
AVRUPA   
BATI AVRUPA 15 15   
DOĞU AVRUPA 6 6   
TOPLAM 70 41  

Türkiye'nin Merkez olduğu 5 saatlik uçuş bölgesindeki 8 alt bölgede toplam 70 ülke (pazar) yeralmaktadır.  Bu pazarların 41 adedi ile Serbest Ticaret Alanımız oluşmuştur.  Batı Avrupa ve Balkan pazarları, serbest ticaret alanlarımızın en yaygın olduğu noktalardır. Bu alanların 21 tanesi Avrupa'da, 20 tanesi ise Avrasya'dadır.

TÜRKİYE: BEŞ DENİZ HAVZASI'NIN MERKEZ ÜLKESİ 

Türkiye merkezli Bölgesel İşbirliği Haritası'ndaki tüm pazarlar 5 saatlik uçuş mesafesindedir. 

İletişim ve ulaşım alanındaki teknolojik gelişmeler ticareti küreselleştirirken, ticareti sınırlayan siyasi ve ideolojik bölünmüşlük de ortadan kalkmıştır. Böylece, örneğin Filibe'de ne olduğundan artık haberdarız. Öyleyse, sınai ürün ihracatını, San Fransisko'ya mı yoksa Filibe'ye mi yapmanın daha verimli olduğunun da cevabı kendiliğinden ortaya çıkmış bulunmaktadır.

Başlangıç olarak; 

· Komşu ülkelerin ve ayrıca Doğu Avrupa ve Balkan ülkelerinin  sınai ithalat ve ihracat verileri güncel şekliyle ürün bazında tespit edilerek, ülkemizin bu ticaretten ne kadar pay aldığı istatistiklerle  ifade edilmeli ve payımızı nasıl çoğaltabileceğimize ilişkin öneriler ortaya konulmalıdır. 
· Şimdi hiç vakit kaybetmeden, öncelikle bölgesel pazarlarda kime ne sattığımızın bir envanterini yapmamız elzemdir. 
· Bunun ardından kimin ne satın aldığını, neye ihtiyacı olduğunu tespit ederek, bölge pazarlarına yönelik bir ihracat politikasını hayata geçirmeliyiz. 
· Sanayi sektörleri ihracatına konu olan ürünlerde çeşitlilik sağlanmalıdır. Bölge ülkelerinin çok geniş bir coğrafyadaki işbirliği imkanlarının, birbirlerine rakip göründükleri birçok üründe de rekabeti çözüm ortaklığına dönüştürme potansiyeli vardır.
· Bölgesel pazarlarda satabileceğimiz ama satamadığımız, ya da az sattığımız sanayi ürünlerini saptadıktan sonra, bu pazarlarda geliştireceğimiz işbirliklerinin ülke ülke planlamasını yapmalıyız. Çünkü biliyoruz ki, bölgesel pazarlarla ticaretimizi geliştirebilmek;  bir anlamda bizim 80 milyonluk bir pazar olarak değil, çok daha büyük bir bölgesel pazar olarak değerlendirilmemize neden olabilecektir. 
· Türk sanayiciliği, hiç vakit kaybetmeden bölgesel pazarlar ile ticaretini, bir bütünsel proje olarak ele almak zorundadır. Bölge ülkeleri ile sınai sektörlerde işbirliği ve işbölümünün bölümlendirmesi yapıldıktan sonra, hangi ürün ve üretim aşamalarında ne şekilde işbirliği yapılacağı tespit edilmelidir. Örneğin,  Türkiye'nin Balkan ülkelerinin dış ticaretinden aldığı pay sadece %2,6'dır. Bu pay, 1352'den beri 650 yıldır bölgede yer alan ve Balkanların en büyük ekonomisi olan Türkiye'nin bölgede aslında varolmadığını göstermektedir. (Kaynak http://www.balkanpazar.org/dis_ticaret.asp)

· Sınai üretim aşamalarındaki uzmanlaşmalar neticesinde üreticiler kendi aralarında işbirliği/işbölümü geliştirerek, kaynak kullanımında verimlilik sağlayarak, birbirlerinin rakibi değil, tamamlayıcısı olmaktadırlar. Sözkonusu Kazan-Kazan modeli en iyi biçimde İtalyan sanayicileri tarafından uygulanmaktadır. Bu model sanayicilerimiz tarafından örnek alınabilecektir.  

BALKANPAZAR: Rumeli ve Doğu Avrupa Açılımı

Türkçe, Balkan ülkelerinin ortak dilidir. BALKAN kelimesi Türkçe kökenli olduğu gibi, PAZAR kelimesi de Arnavutça, Bulgarca, Sırpça, Macarca, Romence, Rumca gibi tüm Balkan dillerinde ortak olarak kullanılan Türkçe kökenli bir kelimedir. Ayrıca pazar kelimesi Balkanlar'daki yer adlarına da yansımıştır.

Arnavutluk'da Ndrouqi Pazari; Bosna-Hersek'de Pazaric; Bulgaristan'da Pazarcık, Tatarpazarcık, Novi Pazar, Osman Pazarı; Makedonya'da Skopski Pazar; Romanya'da Pazarlia; Yugoslavya'da Novi Pazar, Virpazar; Hırvatistan'da Pazariste ve Yunanistan'da Megalo Pazaraki bu yer adlarından bazılarıdır. 
Bu ülkelerde, içinde pazar kelimesinin geçtiği 40'dan fazla yer adı, bölgede pazar olgusunun ne denli önemli olduğunu ve Türklerin yönetiminde Balkanlar'da bütüncül bir pazarın yaratıldığını göstermektedir.  (Kaynak:  http://balkanpazar.org/misyonumuz.asp )

KEİB Karadeniz Ekonomik İşbirliği projesi, 7.Cumhurbaşkanımız Merhum Turgut Özal tarafından geliştirilmişti.

AB yokolup gideceğinden Rumeli açılımı elzem hale gelecektir. Rumeli; Doğu Avrupa ve Balkanlar'ın bütünü, Estonya-Bosna dikeyinin doğusunda kalan ülkeler olarak değerlendirilmiştir. Bu dikeyin her iki ucunda da Türkler bulunmaktadır. Türkler, hem Estonya'da var hem de Bosna'da bulunmaktadırlar. 


Harita 6: Estonya-Bosna çizgisi

Balkanpazar ve Hazarpazar dediğimizde her ikisi de tüm ortak ülkelerin anladığı Türkçe kelimelerdir. 


Kaynak: http://leventagaoglu.blogspot.com.tr/2015/09/turk-dusunce-tarihi-4-tefekkur.html





Harita 7: Balkanlar ve Anadolu’da Pazar Yeradları



HAZARPAZAR AÇILIMI

Hazar Bölgesi, Avrasya halklarının tipik bir sentezidir. Adriyatik-Karadeniz-Hazar çizgisi; Balkanlar-Anadolu-Kafkasya-Önasya hattı'nın denizlerdeki yansımasıdır.

Rumeli açılımında olduğu gibi "Hazar Pazar" da çoğulcudur; o manada Ermenistan, Kazakistan ve Özbekistan da yapıya eklenebilir. Böylece, medeniyet vahası Maveraünnehir de kavranmış olacaktır. 

İktisadi sınırımızı güneyde Misakı Milli'ye ötelediğimizde Mezopotamya medeniyeti de aynı etkileşim içine girecektir.

Rumeli ve Hazar açılımları neticesinde tüm kadim doğu dinleri Müslümanlık, Ortodoksluk, Musevilik; İstanbul'da, dünyanın merkezinde anlamlarını bulacaktır.     


Hazar ise geçmişte Tang hanedanından bu yana Çin'in de kızılelmasıdır. Beyazlar Amerika kıtasındaki Uzakbatı'ya ulaşmışlar Pasifik kıyılarına inmişler kıtayı bütünlemişlerdir. Çinliler ise Urumçi'den öteye geçememişler, Kırgızistan'daki Talas savaşını kaybedince deniz kıyısına Hazar'a inememişler ve karada kilitlenip kalmışlardır.

Hazar kıyısı ülke/bölgeleri:

1. Dağıstan
2. Kalkumya 
3. Azerbaycan
4. Rusya
5. Astrakhan Oblast
6. Gürcistan
7. Ermenistan
8. Türkiye 
9. Kazakistan
10. Türkmenistan
11. İran 




Kaynak: http://leventagaoglu.blogspot.com.tr/2015/09/turk-dusunce-tarihi-4-tefekkur.html





Harita 8: Hazar Pazar Ülkeleri

İPEK YOLU 

İpek Yolu: Hazar Denizinden Pasifik Okyanusuna uzanan bu hat; Asya pazarının belkemiğidir.

Bu hat üzerinde özellikle Yüksek Hızlı Tren (YHT) hatlarının ve 3. İstanbul Havalimanı'nın tamamlanmasıyla birlikte, Türkiye bu pazarlarla, daha da yakınlaşacaktır. 




Harita 9: İpek Yolu Pazarları

İpek Yolu; İstanbul-Aşkabat-Astana-Pekin-Şangay şehirlerini birbirine bağlayacaktır. Önümüzdeki on yıllık sürecin sonunda Asya'nın GSMH büyüklüğü, Batı'nın önüne geçecektir.

TÜRKİSTANPAZAR

Türkistan ve Türkiye'nin 2013 yılı büyüme oranları:

· %5,8 Azerbaycan
· %6,0 Kazakistan
· %10,5 Kırgızistan
· %7,4 Tacikistan
· %4,1 Türkiye
· %10,2 Türkmenistan
· %8,0 Özbekistan

Kaynak: Dünya Bankası

Türkistan'ın ithalatında hakim ülkeler; 

· Rusya % 27
· Çin      % 25
· Türkiye % 6
· Almanya % 5
· Kore% 5

Kaynak: TradeMap

Sonuç: 

- Türkistan ülkelerinin kalkınma oranları Çin ile aynı seviyededir. Çok yüksektir.
- Türkistan ülkelerinin ticaretinden aldığımız pay düşüktür.
- Çin kısa zamanda, Türkistan'ın ithalatında 1.sıraya oturarak, Rusya'yı geçebilir.



​Bereketli Hilal&Hicaz (Nil'den Dicle'ye) Pazarları:

Bölge; Mısır gibi büyüyen bir pazarı, İsrail gibi yüksek teknolojili bir gücü, Irak, Suudi Arabistan, Katar ve BAE gibi petrol zengini pazarları kapsamaktadır. 






Harita 10: Bereketli Hilal Bölgesi

AFRİKA PAZARLARI

2015 yılında dünyanın en nüfuslu 10 ülkesinin dağılımında Afrika sadece Nijerya ile temsil edilirken, 2050 yılında Nijerya, Kongo, Etopya, 2100 yılında ise Nijerya, Kongo, Tanzanya, Etopya, Nijer ile temsil edilecektir. 

Afrika kıtası yüzölçümü; ABD, Çin, Hindistan, Japonya, Doğu Avrupa, Almanya, İngiltere, İsviçre, İtalya, Fransa, Hollanda, Belçika, İspanya, Portekiz’in kapladığı alanın toplamına eşittir. 









RUMELİ/TRAKYA YARIMADASI'nda BOĞAZLAR BÖLGESİ'nde KUVVETLİ YÖNLER VE FIRSATLAR: 


OSB

İkitelli
Çerkezköy
Avrupa
Çorlu

Deniz Limanı/Yolları/Kanallar

Kanal İstanbul
Tekirdağ
Ambarlı
Hazar-Karadeniz bağlantısı

Deniz Yolcu Taşımacılığı (İDO)

İstanbul(Yenikapı)
Bursa
Yalova
Büyükçekmece
Pendik

Hava Limanı

3.HavaLimanı
Atatürk Hava Limanı
Çorlu
Edirne
Tekirdağ
  
Otoyollar/Köprüler

TEM Otoyolu
3.Köprü Otoyolu
Çevreyolu
3. Köprü
Çanakkale Köprüsü
OsmanGazi Köprüsü

Tren Yolları

Pekin-Londra Tren Hattı
Hızlı Tren (Ankara-İstanbul)
Marmaray

Üniversiteler

İstanbul
Edirne
Kırklareli
Tekirdağ
Çanakkale

TEKNOPARKLAR

Boğaziçi Teknopark, Boğaziçi Üniversitesi
İstanbul Teknokent, Avcılar Kampüsü
İTÜ Arı Teknokent, Ayazağa
Trakya Teknopark, Edirne
Yıldız Teknopark, YTÜ, Davutpaşa 
 

TÜRKİYE MERKEZLİ BÖLGESEL PAZARLAR 

KESİŞME NOKTALARI:

AVRASYA:
Rumeli/Balkanlar/Doğu Avrupa
Küçükasya 
Kafkasya, 
Türkistan

AFRASYA: 

Kuzey Afrika
Bereketli Hilal
Hicaz/Körfez BALKANPAZAR 
Bulgaristan
Yunanistan 
Eski Yugoslavya 
Arnavutluk
Romanya
Moldova
Doğu Avrupa

HAZARPAZAR
Türkiye
Kazakistan
Türkmenistan
İran 
Dağıstan
Kalkumya 
Azerbaycan
Rusya
Astrakhan Oblast
Gürcistan
Ermenistan

TÜRKİSTANPAZAR /İPEKYOLU PAZARLARI​

Özbekistan
Kazakistan
Türkmenistan
Kırgızistan
Tacikistan
Afganistan
Doğu Türkistan Özerk Bölgesi   


BEREKETLİ HİLAL&HİCAZ (NİL'DEN DİCLE'YE)

Mısır
İsrail
Filistin
Arabistan
Kuveyt
BAE
Katar
Umman
Yemen
Bahreyn
Suriye
Ürdün
Lübnan
Irak

AFRİKA PAZARLARI

Kuzey Afrika
Doğu Afrika
Batı Afrika
Güney Afrika

BÖLGESEL ENTEGRASYON GİRİŞİMLERİMİZ (MEVCUT)

AB-GB
KEİB
EKİT(ECO)
D8
İKT/İSEDAK

GELİŞEN DÜNYA:

BRIC
Brezilya
Rusya
Hindistan
Çin

MINT
Meksika
Endonezya
Nijerya
Türkiye
 

ÜYE OLDUĞUMUZ BÖLGESEL ENTEGRASYONLAR:

AB:  
Almanya.Avusturya.Belçika.Bulgaristan.Çek Cumhuriyeti.Danimarka.Estonya.Finlandiya.Fransa.GKRY.Hırvatistan.Hollanda.İngiltere.İrlanda.İspanya.İsveç.İtalya.Letonya.Litvanya.Lüksemburg.Macaristan.Malta.Polonya.Portekiz.Romanya.Slovakya.Slovenya.Yunanistan. Not: Türkiye sadece Gümrük Birliği'ne (GB) üyedir.
KEİB: Arnavutluk.Azerbaycan.Bulgaristan.Ermenistan.Gürcistan.Moldova.Romanya.Rusya.Türkiye.Ukrayna.Yunanistan.Sırbistan
EKİT (ECO): Afganistan.Azerbaycan.İran.Kazakistan.Kırgızistan.Pakistan.Tacikistan.Türkiye.Türkmenistan.Özbekistan 
D8: Endonezya.Pakistan.Nijerya.Bengaldeş.Mısır.İran.Türkiye.Malezya
İKT: İslam Kalkınma Teşkilatı: 57 üyesi bulunmaktadır. Afganistan, Arnavutluk, Azerbaycan, Bahreyn, Bangladeş, Benin, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Brunei, Burkina-Faso, Cezayir, Cibuti, Çad, Endonezya, Fas, Fildişi Sahili, Filistin, Gabon, Gambiya, Gine, Gine Bissau, Guyana, Irak, İran, Kamerun, Katar, Kazakistan, Kırgızistan, Kornorlar, Kuveyt, Libya, Lübnan, Maldivler, Malezya, Mali, Mısır, Moritanya, Mozambik, Nijer, Nijerya, Özbekistan, Pakistan, Senegal, Sierra Leone, Somali, Sudan, Surinam, Suudi Arabistan, Tacikistan, Togo, Tunus, Türkiye, Türkmenistan, Uganda, Umman, Ürdün, Yemen, Suriye 

BÖLGELER VE PAZAR PAYLARIMIZ

                                                 Bölgelerde Pazar Paylarımız (2015; % )


1 TÜRKİSTAN 45 3,56 7,9 DOĞU    
2 KOMŞULAR 395,2 24,5 6,2   
3 KUZEY AFRİKA 113,6 5,5 4,8 GÜNEY   
4 HAZAR 282,6 13,4 4,7 KUZEY, DOĞU   
5 BEREKETLİ HİLAL&HİCAZ 703 27,6 3,9 GÜNEY   
6 CIS/BDT 314 11,7 3,7 DOĞU, KUZEY   
7 ORTADOĞU 954 31,2 3,3 DOĞU, GÜNEY   
8 EKİT (ECO) 345,7 9,6 2,8 DOĞU    
9 İKT 1556 42,8 2,8 DOĞU,GÜNEY   
10 AFRİKA 500,8 12,5 2,5 GÜNEY   
11 KEİB 615 14,8 2,4 DOĞU, KUZEY   
12 AKDENİZ 1953 38,6 2 GÜNEY, BATI   
13 KÖRFEZ  İB (GCC) 495 9,6 1,9 GÜNEY   
14 DOĞU AVRUPA 687,3 9,3 1,35 BATI, KUZEY   
15 AB-GB 5214 65 1,2 BATI   
16 BALKANLAR 327 3,65 1,2 BATI   
17 D8 740,5 8,2 1,1 DOĞU,GÜNEY   
18 SAARC (Güney Asya) 494 1,4 0,3 GÜNEY   
19 BRICS 2507 7,6 0,3 DOĞU, KUZEY,GÜNEY   
20 ŞİÖ/SCO 1898.5 6,05 0,3 DOĞU, KUZEY   
21 GREATER CHINA 2470 2,9 0,1 DOĞU  

Kaynak: TradeMap

Türkistan:  Türkmenistan. Kazakistan. Özbekistan. Kırgızistan. Tacikistan

Komşular: Rusya.Yunanistan.Iran.Ukrayna.Irak.Bulgaistan.Azerbaycan.Gürcistan.Suriye.Ermenstan  

HAZAR: 
İran.Rusya.Azerbaycan.Türkmenistan.Gürcistan.Kazakistan.Özbekistan.Ermenistan

CIS:Rusya.Ukrayna.Belarus.Kazakistan.Azerbaycan.Özbekistan.Gürcistan.Kırgızistan.Türkmenistan.Moldova.Tacikistan.Ermenistan

Körfez İB (GCC):  BAE.Suudi Arabistan.Kuveyt.Katar. Umman.Bahreyn.

Akdeniz Pazarları: Fransa.İtalya.İspanya.Çekya.Mısır.İsrail.Yunanistan.Cezayir.Fas.Bulgaristan.Slovenya.Hırvatistan.Ürdün.Sırbistan.Tunus.Lübnan.Libya.Bosna Hersek.Malta.Kıbrıs.Suriye.Arnavutluk.Karadağ 

Doğu Avrupa: Polonya.Çekya.Macaristan.Slovakya.Romanya.Ukrayna.Belarus.Litvanya.Estonya.Latvia.Moldova

SAARC:  Hindistan.Pakistan.Bengaldeş.Afganistan.Sri Lanka.Nepal.Maldivler.Butan

BRICS: Brezilya.Rusya.Hindistan.Çin

ŞİÖ/SCO: Çin.Rusya.Kazakistan.Özbekistan.Kırgızistan.Tacikistan

Greater China: Çin.Hong Kong.Tayvan.Makau

En çok pazar payımızın olduğu bölgeler sırasıyla;

  • Türkistan
  • Kuzey Afrika
  • BDT (SSCB)
  • Ortadoğu

Bu sıralamada Kuzey, Doğu, Güney var; BATI yok..

AB ve Balkanlar'da pazar paylarımız düşük değerlerde. Balkan pazarlarında (ithalat) 2003 yılında %2,6 olan payımız, 2015'de %1,2 düzeyine gerilemiş; Avrupalı rakiplere, bilhassa Almanya'ya Balkan Pazarları kaybedilmiştir. 
Kıtasal Pazar Paylarımız (2015)

Kıta Pazar (İthalat;Milyar USD Pazar (İthalat;Milyar USD Pazar Payımız (%)   

  • Asya 6126 41,4 0,7    
  • Avrupa 5832 77,1 1,3    
  • Amerika 3723 9,2 0,3    
  • Afrika 501 12,4 2,5    
  • Okyanusya 267 0,7 0,3  

Kaynak: TradeMap


Pazar payları sıralaması;

  • Afrika
  • Avrupa
  • Asya
  • Amerika
  • Okyanusya

şeklindedir. Gümrük Birliği ile bağlandığımız Avrupa ithalat pazarından aldığımız payın bir mislini Afrika pazarından aldık. Diğer kıtalarda pazar payımız %1 seviyesinin altındadır.


SONUÇ VE ÖNERİLER 


  1. AB ve Balkanlar'da pazar paylarımız düşük değerlerde. Avrupa ve Almanya'ya karşı kaybetmişiz.
  2. Makalenin son düzeltmeleri yapılırken, İngiltere, halkoylaması neticesinde AB'den çıkmıştır. 
  3. "Doğu Avrupa'dan Doğu Türkistan'a", Türkiye merkezli İktisadi BİRLİK, yüzyıllık bir fırsat olarak önümüze gelmiş bulunmaktadır. 
  4. Pazarlarımız; artık Doğudadır, Güneydedir. İngiltere'nin "AB'ne Hayır" referandum neticesi bu gerçeği teyit etmiştir. Türkiye merkezli bir yeni BİRLİK oluşumu gündemdedir. Avrupa,  Asya ve Afrika bölgesel pazarlarına hızla açılalım.
  5. AB ile Gümrük Birliği anlaşması uygulamasına rağmen, AB pazarından (ithalat) aldığımız pay, bölgesel pazarlardan aldığımız paylar tablosunun sonlarında yeralmaktadır. 
  6. Türkistan pazarları, EKİT, Afrika, İKT, Körfez İB (GCC) ile Gümrük Birliği anlaşması mevcut olmamasına rağmen, pazarlarından (ithalat) aldığımız payın AB pazar payımızdan yüksek olması,  AB ile Gümrük Birliği'nin sorgulanmasını gerekli kılmaktadır. GB, Avrupa lehine Türkiye pazarının işgal aracıdır. 20 yıllık AB-GB süreci, Türkiye’yi, Avrupa’nın açık pazarı haline getirmiştir.    
  7. Türkistan pazarlarından aldığımız yüksek pazar payı diğer bölgeler için de kriter teşkil etmelidir.
  8. En düşük pazar payına sahip olduğumuz Hint Alt Kıtası pazarları (SAARC)'ndan Hindistan, dünyanın en yüksek kalkınma hızına sahiptir (%7.5). Hızla bölgeye yönelinmelidir. Bölge pazarlarının ihtiyacı olan sınai ürünlerin tamamı ülkemizde yetkinlikle üretilmektedir. 
  9. İhracatta mevcut durum ölçümü doğru yöntemlerle yapılmalıdır. İhracatı değerlendirirken esas alınacak ölçü (kıstas) sözkonusu pazara satılan ürünlerin değer veya miktarı değildir. Ölçü, o pazarın, toplam ithalat değerinden alınan payımızdır; değerinin içindeki bizim yüzdemizdir; payımızdır.  Ölçü satışımız değildir; alıcı ülkenin pazarından aldığımız paydır.
  10. 50 milyon nüfuslu G.Kore, sözkonusu pazar payı stratejisi ile ihracatını 500 milyar doların üzerine çıkarmıştır.
  11. Hyundai, Samsung, LG vb. küresel marka ve şirketler bu modelin neticeleridir.
  12. Türkiye'nin bölgesel pazarlara yönelik işbirliği ve bölgeselleşme stratejisi önerimizin, Türk Sanayi Sektörlerince derinleştirilerek uygulanması halinde TÜRK SANAYİCİLİĞİ'nin önüne yeni FIRSATLAR çıkabilecektir.
  13. Türkiye merkezli SANAYİ, 1.4 milyar nüfuslu bir bölgenin (Avrupa, Avrasya) tam ortasında yer alırken; 
  14. Hangi bölge ülkeleri ile yükselen Doğu Asya'daki bölgesel işbirliği örneğine benzer bir işbirliğine gidileceğinin tespiti, 
  15. Türkiye içindeki ve bölgedeki işbirliğinin sınai firmalar tarafından uygulanması; temel bir stratejik tercih olacaktır. 
  16. Böyle bir uygulama; Türk Sanayiciliği'ne sıçrama niteliğinde bir büyüme yaratarak, sanayi sektörlerindeki mevcut atıl kapasitelerin tam kullanımını sağlayabilir, sanayinin büyümeye devam etmesinin güvencesi olabilir.
  17. Örneğin; Avrupa ve Asya 'dan birer küresel üretici ülke (İtalya ve Çin), dünya dericilik klasmanında ilk iki sırayı alırken, çift haneli milyar dolar tutarlarında ihracat gerçekleştirmektedirler.
  18. Her iki kıtadan özellikleri bünyesinde taşıyan yükselen Avrasya'nın merkez ülkesi Türkiye'nin Sanayisi ise, içinde bulunduğumuz küresel çağın, iki dinamik süreci olan küreselleşme/ bölgeselleşme-bölgesel işbirliği süreçlerine kendini hızlı bir biçimde uyarlamak suretiyle, benzer ihracat performansını gösterebilecektir.
  19. Bölgesel pazarların toplam ithalatından aldığımız payların düşük seviyeleri, alınacak yolun çok uzun olduğunun açık göstergeleridir.    
  20. İkitelli OSB'nin vizyoner kurucusu Merhum Turgut Özal'ın  "Dış Ticaret Sermaye Şirketleri" modeli İOSB özelinde yeniden canlandırılarak, "İkitelli Organize'nin Pazarı: Dünya" hedefi ile, global markamız THY'nin uçtuğu 119 ülke pazarları hedef alınmalıdır.   
  21. Merhum Turgut Özal'a Vefa; Misyonumuz ve Vizyonumuzdur.


2015 yılında Türkiye 212 ülkeye ihracat yaparken, bunlardan 61'inde ihracat artışları yaşanmıştır.


  • afrika 13    
  • amerika 12    
  • asya 12    
  • avrupa 10    
  • okyanusya 10    
  • ortadoğu 4    

ihracat artan ülkeler 61  

%39 : Afrika ve Asya

Türkiye; yükselen Asya, Afrika ve Ortadoğu'da 29 ülkeye ihracat artırırken ; Fransa bu bölgelerde 63 ülkeye ihracatını arttırmıştır.

Fransa, Kore'yi geçerek, dünyanın 5.büyük ihracatçısı ülke olmuştur.

2015 yılında Fransa 221 ülkeye ihracat yaparken, bunlardan 99 unda ihracat artışları yaşanmıştır.


  • afrika 32    
  • asya 21    
  • amerika 19    
  • avrupa 11    
  • ortadoğu 10    
  • okyanusya 6    

ihracat artan ülkeler 99  

%53 : Afrika ve Asya



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder