Date: Thu, 1 Mar 2001 04:23:56 -0800 (PST)
Subject: Turkistan ve Dil Birligi
To: sota@wanadoo.nl
Sayin Mehmet Tutuncu,
Sayin Ergun Cagatay’in yazisiyla baslatilan Turk Dil Birligi ile ilgili
tartisma olumlu bir bicimde, zengin katkilarla devam etmektedir. Bu cok
sevindirici bir gelisme. Cunku Turkistan Bulteni’nin esasen bu konulara
oncelik taniyarak Turkiye’nin gundeminDe Turkistan kavraminin devamli
yeralmasini saglayarak Turkistan konusunun surekli irdelenmesi gerekmektedir.
Turkistan Bulteninde (16 Temmuz 2000) Prof. Timur Kocaoglu konuyu
derinlemesine incelemis idi. Bunu ekte bulacaksiniz.
Konuyu Milliyet gazatesinde Sayin Yagmur Atsiz gundeme getirmis ve konunun
takipcisi olacagini belirtmisti. Kendisi bu konudaki katkilarini Bulten’e
gonderebilir mi?
Bugun bilhassa Clinton yonetimi tarafindan Greater China kavrami
islenmistir. Cinliler de 20 yildan uzun suredir devamli %7-8 buyuyen
ekonomileri ile bunun semeresini toplamaktadirlar. Clinton yonetimi Cin’i
(daha dogrusu Greater China= Cin+Hong Kong+Tayvan) dunyanin 10 gelisen
ekonomisi arasinda baskoseye oturtmustur.
Turkiye’de olanlar ise malum..Surekli Kriz..Suni Gundemler..Bizans
Entrikalari..Yolsuzluk..Uyusturucu Trafiginde Kopru Vazifesi…
Neden Turkiye’nin de bir Greater Turkey(Turkistan) poltikasi yoktur.. Boyle
bir kamuoyu olusturulmamaktadir…Neo-Osmanli denmektedir de Greater Turkey,
Turkestan denmemektedir… Turki denmektedir..Bu konuda Mark Hubey’in anlamli
analizini ekte bulacaksiniz.
Turkiye’nin de bir Turkistan politikasi olsa bunun semerelerini tabii ki
Cin gibi toplayacaktir. Fakat bilhassa Turgut Ozal’in vefatindan sonra
Turkistan’da ekonomik bir birlik, birliktelik yaratarak kuvvetlenme
politikasi terkedilmistir…Turkistan, Turkiye’nin gundeminde sadece bir ic
politika malzemesi olarak yeralmaktadir.
Simdi Ismail Gaspirali, Yusuf Akcura ve Ziya Gokalp gibi Turkistan
aydinlari tarafindan yirminci yuzyil baslarinda temelleri atilan Turkistan
politikasi bugun hakikatte yoktur. Fikri temelleri cok saglam atilan ve
Ismail Gaspirali tarafindan Dilde, Fikirde, Iste Birlik seklinde
ilkelestirilen Turkistan Birligi gerceklestirilememistir. Cunku fikirde ve
iste birlik yoktur ve boylece dilde aslinda varolan birlik te elden
gitmektedir.
Dilde, Fikirde, Iste Birlik denmistir. Fakat ne yazik ki Turk aydinlari
Turkistan kavramini agizlarina almazlar. Irkcilik derler. Turki derler..
Ama gelin gorun ki 4500 dilde 1den 10a sayilarin listelendigi internet
sitesindeki Turk dillerini tek tek inceleyin tum Turk boylarinin soyleyis
sekilleri hemen hemen ayni degil midir.?
Ayni dili konusan Tayvanli, Hong Kong’lu, Cin Halk Cumhuriyetindeki
Cinliler ve Diaspora’daki (ABD, Ingiltere, Kanada, Tayland, Endonezya,
Malezya, Filipinler, Avustralya, Yeni Zelanda) Cinliler inanilmaz bir
ekonomik dinamizm yaratiyorlar. Bunu altinda yatan ise ayni dili konusuyor
olmalari, kulturlerinin ayni olmasi..
Peki ayni dili konusan Turkiyeli, Kibrisli, Balkanli, Kafkasyali, Iranli,
Irakli, Kirimli, Rusyali, Orta Asyali Turkler ve Diaspora Turkleri
(Avrupadaki 3 milyon Turk vatandasi, ABD, Ingiltere) neden boyle bir
ekonomik dinamizm yaratmamaktadirlar da muthis bir yolsuzluk/uyusturucu
trafigi dinamizmi yaratilmaktadir?
Ispanya’nin son yillarda hizli kalkinmasinin arkasinda Ispanyol Dil Birligi
de yatmaktadir.. Guney Amerika ve Kuzey Amerikada yogun olarak Ispanyolca
konusulmaktadir. Dunyada 350 milyon kisi Ispanyolca konusmaktadir.
Ekte ayrica iki Ingilizce makale yeralmaktadir. Benzer bir konu olmasi
yonunden Cincedeki dil birligi/ayriligina iliskin bir makaleyi ve Wall
Street Journal’da yayimlanan Turk diline/alfabesine ilskin makaleleri de
ektedir.
Dilde birlik goruslerini takiben fikirde ve iste nasil birlik saglanacagi
konusunda da uye katkilarinin saglanmasi Turkistan fikriyati konusunda
kamuoyu yaratilmasina destek olacaktir.
Saygilarimla,
Levent Ağaoğlu
http://www.eurasianet.org/resource/cenasia/hypermail/200103/0000.html
**************************************************************************************************************************************************************
Turkistan Newsletter Tue, 13 Mar 2001 20:36:46
Turkistan Bulteni ISSN:1386-6265
Uze Tengri basmasar asra yer telinmeser, Turk bodun ilining torugin
kem artati, udaci erti. [Bilge Kagan in Orkhon inscriptions]
<<>><<>><>><<>><<>><<>><<>><<>><<>><<>><<>><<>><<>><<>><<>><<>><<><<
[TN: Asagidaki Projede gorev almak katkida bulunmak isteyen arkadaslar
lutfen genel anlamda fikirlerini dusunceleri varsa listeye, dar anlamda
yani yapabilecekleri isler konusundaki fikirlerini sota@wanadoo.nl adresine
gonderebilirler. Bu iste aktif olarak gorev olmak isteyenler icin ayri bir
tartisma listesi olusturulacaktir.]
*********
Date: Mon, 12 Mar 2001 06:20:16 -0800 (PST)
Subject: Dil Birligi:Kaynaklar -1
To: sota@wanadoo.nl
DILDE BIRLIK: KAYNAKLARA ILISKIN ÖNERILER
Türkistan Bülteni'nin degerli üyeleri,
DIL BIRLIGI'ne iliskin olarak gönderilen öneriler, herhalde araya Kurban
bayraminin girisi nedeniyle kesintiye ugradi. Hayati önemi haiz bu girisimi
yeniden canlandirmak ve pesini birakmamak son derece önemli.
Girisim ilk kez Yagmur Atsiz tarafindan, Stanford'dan yazan Çelim
Yildizhan'in önerisi üzerine Haziran 2000'de gündeme getirilmisti (1).
Çelim Yildizhan Türkistan Bülteni'ne geçen hafta gönderdigi mesajda ise, o
tarihten buyana hiçbir mesafe alinmadigindan yakiniyordu (2). Güncel
konular daha çok ilgimizi çekiyor ve maalesef uzun vadeli gerçekler
dogrultusunda bir BIRLIK teskil edemiyoruz.
Türkistan Bülteni Editörler Kurulu öneriler ile ilgili girisimlerde
bulunarak konunun takipçisi olabilir. Kurul, dil birligini kendisine misyon
edinebilir. Dil birligi konusundaki önerilerin elan hayata geçirilmesi
lazim. Yoksa konu gazetelerdeki Okuyucu Mektuplari seviyesinde kalir. Konu
proje olarak degerlendirilmeli, takip edilmeli. Bültenin editörleri
önerilerin degerlendirilerek uygulamanin baslatilmasini saglayabilirler.
Internet ortaminda Türkistan Bülteni'nin yillardir kesintisiz
sürdürülebilmesi, yine internet ortaminin getirdigi sinirsiz imkanlarla,
Türk dil birliginin saglanabileceginin güvencesi degil midir? Dilde
birligin saglanmasi neticesinde Türkistan Bülteni'nin üye sayisinda da
büyük artislar saglanmayacak midir? Dört haneli üye sayilari yerine bes
haneli üye sayilari uzak bir ihtimal degildir.
Amerika'daki Türklerin katkilari çok önemli, çünkü enformasyon
teknolojisinin cenneti orasi. ABD, bilgi cagini yasadigindan çok güçlü.
ABD'deki en son internet uygulamalari ve bilgi birikiminden destek
alinabilir. ABD'deki Türkler; akademisyenler, üniversite ögrencileri ve
Türk derneklerinin dil birliginin saglanmasina yönelik katki ve destekleri
çok önemlidir. ABD'de tüm Türkistanlilari kapsayan bir dernek var midir
bilemiyorum. Böyle bir dernek bu konuda derin katkilar saglayabilir.
Mustafa Tuna'nin mükemmel bir biçimde detaylandirdigi önerilerinden bir
Türkçe kamusunun hazirlanmasi/ mümkünse Internete konmasi ve ayni kamusta
oldugu gibi çapraz referanslama yoluyla gramer kurallarinin
karsilastirilmasini saglayacak bir kaynak hazirlanmasi/internete konmasi
önerileri hemen hayata geçirilmelidir.
Ayri bir Internet sitesi kurularak (www.dildebirlik.org) veya
(www.tektürkçe.org) proje bu site üzerinden devam ettirilebilir.
KAYNAK KISILER
Bilisim devriminin babasi, "Internet peygamberi" Profesör Negroponte
"Bilgisayarin ideal dili Türkçe!" dir demektedir (3). Massachusetts
Teknoloji Enstitüsü'ne (MIT) bagli Medya Laboratuari'nin (Boston/ABD)
kurucusu ve direktörü olan Negroponte'den bu konuda destek alinabilir mi?
ABD'li bilim adami Justin Jon Rudelson (mbb107@columbia.edu) 1998 yilinda
"Lonely Planet Central Asia Phrasebook" kitabini yayimlamisti. Rudelson da
önemli bir kaynak.
Turkistanlilarin "Haci Murat" olarak tanidiklari Mark Hubey ,
"Özbekistan'in Özbek dili ile Zincan'daki Uygur dilinin Türkçe'ye,
Ingilizce'yle Almanca'nin ya da Surani'yle Kurmançi'nin yakinligi kadar
yakin oldugunu kaç haberci bilir ya da bunu umursar? Özbeklere ve Uygurlara
neden Türk denmez? Suriyece, Libyaca, Irakça, Misirca ve Farsça'nin tümüne
Arapça denirken, Özbekçeye ve Uygurcaya neden Türkçe denmez?" derken Dil
Birligi konusundaki uygulama programi hakkindaki düsünceleri nelerdir?
Türk dilleri ile ilgili engin bilgilerin sahibi, kültür tarihçisi Timur
Kocaoglu ve "Alphabets the Turkic Languages " kitabini da yazan Mehmet
Tütüncü bu konuda öncülük yapabilirler mi?
KAYNAK KURUMLAR
Dünyada Türk incelemeleri yapan kurumlarin, Türkiye'deki üniversitelerin
destek ve katkilari saglanabilir. Ismail Soysal - Mihin Eren (Lugal): Türk
Incelemeleri Yapan Kuruluslar (Türk Tarih Kurumu) kitabi bu konuda önemli
bir kaynaktir.
Bilkent Üniversitesi Türkçe Dil Merkezi
(http://www.nlp.cs.bilkent.edu.tr/t-index.html),
Berkeley Üniversitesi Dilbilimi bölümü -TELL-Turkish Electronic Living
Lexicon
http://www.linguistics.berkeley.edu/lingdept/research/TELL/OldTELL.htm),
Sabanci Üniversitesi (http://www.sabanciuniv.edu/fens/people/oflazer/)
çesitli projeler gelistirmektedirler.
KAYNAK-INTERNET BAGLANTILARI
Internetin durmaksizin genisleyen sinirsiz imkanlari, Türk dilinde özlenen
birligin saglanmasinda hem derin ve hem de genis bir platform teskil
edebilecektir.(4)
KAYNAK-INTERNET UZERINDEKI SÖZLÜKLER
Türkçe Sözlük http://www.nlp.cs.bilkent.edu.tr/Sozluk/
http://hattusas.cs.bilkent.edu.tr/Sozluk/
TELL-Turkish Electronic Living Lexicon
http://www.linguistics.berkeley.edu/lingdept/research/TELL/OldTELL.htm
Turkish Natural Language Processing Initiative
http://www.linguistics.berkeley.edu/lingdept/research/TELL/OldTELL.htm
Tatar-Turkish Word List http://www.kcn.ru/tat_tat/tat_tur/index.htm
Uyghur-English Dictionary http://www.uyghur-dic.org/
Türk Dillerindeki Sözlükler http://ww!
w.yourdictionary.com/languages/altaic.html#turkish
KAYNAK-KAYNAKÇALAR(5)
Türk Diline iliskin olarak 1928 yilindan buyana yayinlanan kaynakçalar
ekte yeralmaktadir.
BIRLIK…BIRLIK…BIRLIK
Doksanbes yil önce Merhum Gaspirali (1851-1914)
http://www.ismailgaspirali.org/ana.htm tarafindan veciz bir biçimde dile
getirildigi gibi "Umumî edebî dili olmayan millet, millet sayilmiyor. Türk
evlatlarindan olan Tarançe, Sart, Özbek, Kirgiz, Kazak, Kumuk, Nogay,
Azerbaycan vesair tayfalar Türkçe konustuklari halde, siveleri baskadir.
Birbirlerini güçlükle anlarlar. Bu hâl birlesmege, birlige, bilgilerin,
ilimlerin herkese duyurulmasina, terakkiye, edebiyata, dostluga ve
kaynasmaya engeldir. Binaenaleyh, en evvel ve en ziyade hepimiz için
ihtiyaç ve lüzumlu olan, umumî lisan, edebî Türkçe dildir. Buyurun,
merhamet edin kardesler, buna ayrica bir gayret ile çalisalim. Bu is pek o
kadar yengil degilse de, çaresi bulunmaz ve müskül de degildir. Tercüman
Gazetesi Bahçesaray'dan tâ Kasgar'a kadar okundugu, yani anlasildigi,
lisanen birlesmenin mümkün oldugu büyük delildir. Dilde, iste ve h!
arekette birlik lâzim oldugunu inkâr eden var midir? O halde buyurun
kardesler bunun coskusuna çalisalim. Yirmi bes seneden beri aziz milletime
elden geldigi kadar acizane hizmet ettim. Bu sayede en büyük nisan, aldigim
"TESEBBÜS VE SEBAT" madalyasidir. Ömrümün kalan senelerini, lisan
birligine, fikir birligine ve isbirligine feda edecegim…..Kavi, necip,
ömürlü, sabirli ve cesaretli olan Türk Milleti'nin, perakende düsüp,
Seddiçin'den Akdeniz'e kadar yayildigi halde, nüfuzsuz, sessiz kaldigi
lisanssizligindan, yani "LISAN-I UMUMIYE" sahip olmadigindan ileri
gelmistir. Bu inanis ile ömrettim, bu inanisla mezara girecegim. … lisan ve
edebiyat birligi sair birliklerin esasi ve temelidir."
Dogumunun 150. Yildönümünü kutladigimiz Gaspirali'nin vasiyetini, tekmil
Türk evlatlari yerine getireceklerdir elbet.
Levent TUNADAN
Date: Mon, 12 Mar 2001 06:21:56 -0800 (PST)
From: levent tunadan <ltunadan@yahoo.com>
Subject: Dil Birligi:Kaynaklar -2 Dipnotlar
To: sota@wanadoo.nl
(1) “Stanford'dan yazan Çelim Yildizhan adli bir okuyucumun önerisi hem
ilginç hem günümüze uygun. Kisaca söyle diyor Çelim Yildizhan:
Amerika'da "Scola" (Latince 'okul' demek, Y.A.) denilen bir kanal var. Tüm
dünya ülkelerinden o ülkelerin diliyle haber yayinlari yapiyor ve oradan
öbür Türk lehçelerindeki haberleri izliyorum. Tecrübeme göre okuyarak bu
lehçeleri çok daha kolay anlayabiliyorum. Önerim, fazla karisik olmayan
arama metodlariyla bu lehçelerin aninda birbirine çevrilmesini saglayacak
birtakim programlarin gelistirilmesi. Bütün bu lehçelerin cümle yapisi ayni
oldugu için böyle bir program kolaylikla gelistirilebilir. Zira is aslinda
degisik lehçelerdeki degisik kelimeleri çevirmekden ibaret gibi kaliyor.
Uygulamada örnegin internetde bir Kirgizca metin okuyorum. Anlayamayinca
hemen "Tek Türkçe" programini indiriyorum ve ayni metni T! ürkiye
Türkçesi'nden okuyorum. Böylece her iki metne bakarak hem Kirgizca kelime
hazinemi gelistiriyor hem bilgi tazeliyorum.
Kanaatimce böyle bir program, fazla bir maliyeti olmaksizin bir sene gibi
bir süre içinde hazirlanabilir. Dünya dijital ortama kayarken Türk birligi
böylece dil alaninda ve internet üzerinden saglanabilir.
Ve bu sayede Ingilizce ve Ispanyolca'ya rakib bir Türk kültür kusaginin
temelleri de atilmis olur.
Iste Degerli Okurum Yildizhan'in görüsleri böyle. Bana mantikli ve kaabil -
i tatbik geldi.
Böyle bir uygulamayla yayincilik hayatina da akillara durgunluk verecek bir
ivme kazandirmak mümkün olacakdir. Tasavvur ediniz ki kitab piyasasi
böylece potansiyel olarak 65'i içeride üç milyonu disarida 68 milyonluk bir
kütle yerine 200 milyona yakin bir kütleye kavusacak... Tabii ben "akillara
durgunluk" derken dünyayi Tünel ve Harbiye a! rasindaki anacaddeden ibaret
sanan ve kendi aralarinda "tedavül" etmek üzere istihbarat kriptosu gibi
"sifreli" ve 50'ser tirajli "kitablar" bastiran "özel kulüb" (!) üyelerinin
akillarini kasdetmiyorum...” (Yagmur Atsiz, Milliyet 07.06.2000)
”Degisik Türk Lehçeleri'nin bilgisayar araciligiyla aninda birbirine
çevrilmesi, daha dogrusu Istanbul Lehçesi'ne çevrilerek böylece bir "ortak
edebi dil" yaratilmasi konusundaki yazim olaganüstü ilgi gördü. Bu "Tek
Türkçe" projesi hayata yansitilsa en az 200 milyonluk bir "okuyucu kitlesi"
yaratilmis olacak... Ingilizce, Ispanyolca, Arabca, Fransizca'da oldugu
gibi...
Müsaadesini var farzederek Degerli Okurum ve bu fikrin izleyicisi Çelim
Yildizhan'in elektronik adresini veriyorum. Öbür uzman arkadaslar onunla
temasa geçerek bir "program taslagi" gelistirseler ben bunun "avukatligini"
üstlenirim. Aslinda bu isin hamiligi, ay, pardon, "the sponsoring", bizim
"Milliyet"! e yarasirdi. Devlet nasil olsa uyuduguna göre, haydi, bir
gayret...
Adres su: celim@leland.stanford.EDU "(Yagmur Atsiz, Milliyet, 14.06.2000)
(2)"Yapilabilecek seylerden birisi Turk dillerini yazili olarak birbirine
ceviren Artificial Intelligence - Yapay Zeka Temelli bir program yazmak
olmalidir. Amerika'da yasayan Yapay Zeka uzerine calisan ve Turkolog olan
arkadaslarima bu fikrimi actim ve bu is nasil olabilir diye dusunmeye
basladik. Tabi bir fizibilite yapmaya calisacagiz, daha onceki calismalara
bakip atilmasi gereken adimlari tespit etmeye calisacagiz ama cok amatoruz
ve acikcasi daha ortaya tek satir bir sey koyacak kadar bile calismadik,
yani ortada bir sey yok! "(Celim Yildizhan)
(3) "Ingilizce yapay olarak uretilmesi en zor olanlardan biridir, cunku
yazilisi cok tuhaf ve hic de mantiksal gorunmeyen bir tarza sahiptir.
(ornegin write, right ve rite gibi yazilisi cok farkli olan sozcukler
okunurken ayni sesi verir).Turkce gibi baska diller cok daha kolaydir.
Aslinda Turkce yapay uretimi cok kolay bir dildir. Ataturk’un girisimiyle,
1929’da Arap harflerinden Latin harflerine gecilmesi, seslerle harfler
arasinda bire bir uygunluk saglanmasini getirmistir. Turkcede her bir harfi
telaffuz edersiniz; sessiz atlanan hicbir harf ya da kafa karistirici
sesler yoktur. O nedenle, sozcuk duzeyinde Turkce, bir bilgisayar konusma
yaraticisi acisindan ruyalarinin gercek cikmasi gibi bir seydir. "(Nicholas
Negroponte, Dijital Dunya, 1996, ss.135-136)
(4) Internet Baglantilar:
Türk Dili-Baglantilar http://www.tdk.gov.tr/baglantilar.html
Internetteki Türkoloji Dünyasi http://www.tdk.gov.tr/hal1.html
Türk Dili ve Edebiyati Üzerine Yazilar http://www.tdk.gov.tr/yazilar.html
Türk Dili ve Kültürü-Baglantilar
http://www.turkdilivekulturu.com/07/baglantilar.html
Türk Dili ve Edebiyati: Internet Linkleri
http://www.ogu.edu.tr/~turkde/turkolojilink.html
Bilkent Üniversitesi Türkce Dil Merkezi
http://www.nlp.cs.bilkent.edu.tr/t-index.html
Türkoloji Dünyasi http://turkoloji.cu.edu.tr/
Türkoloji ve Dilbilim –Hatlar
http://turkoloji.cu.edu.tr/kisisel/akalin/hatlar.html
Türkoloji Tartisma ve Haberlesme Hatti http://groups.yahoo.com/group/turkoloji
Türkoloji Tartisma ve Haberlesme Hatti http://turkoloji.cu.edu.tr/tartisma.htm
Turkic Republics and Communities http://www.khazaria.com/turkic/index.html
Türkiye’den Avrasya http://pc12.soc.metu.edu.tr/ars.html
Türk Dili-Baglantilar http://www.dilimiz.gen.tr/baglantilar.html
Turkish World Home http//www.turkiye.net/sota/sota.html
Turkistan-N Archives http//www.euronet.nl/users/sota/turkistan.htm
Türk lehçe ve agizlarinda ilk on sayi http://www.zompist.com/asia.htm#altaic
Türk lehçe ve agizlarinda Yeni Yil Kutlamasi
http://turkoloji.cu.edu.tr/yeniyil/yeniyil.htm
Ismail Bey Gaspirali http://www.ismailgaspirali.org/ana.htm
Diger Baglantilar
www.tdk.gov.tr
www.turkiye.net/sota/tdaskon.html
www.po.metu.edu.tr/Tuk-Dil
www.turkdili.gen.tr
web.bilkent.edu.tr/edu-web.html
www.ankara.edu.tr/faculties/letters/turkdili.html
www.hacettepe.edu.tr/tukce/akademik/edebiyat
(5) KAYNAKÇALAR-TÜRK DILI
DEDEOGLU, BEHÇET: KASGARLI MAHMUT HAKKINDA BIBLIYOGRAFYA SAKAOGLU, SAIM
ÇAGRI, N110, 03.1967, 16-21SS. [TMB67/MK] SAHIS BIBLIYOGRAFYALARI MAKALE
KASGARLI MAHMUT VE ESERI ÜZERINE BIBLIYOGRAFYA SAKAOGLU, SAIM ÇAGRI, C13,
N138, 07.1969, 8-11SS. [TMB70/MK] SAHIS BIBLIYOGRAFYALARI MAKALE
TÜRKIYE, TÜRKLER VE TÜRK DILI BIBLIYOGRAFYASI ERIMER, KAYAHAN ÇAGDAS TÜRK
DILI, ÖZEL SAYI, C2, N18, 08/09.1989, 371-373SS. [TMB89/MK] KONU
BIBLIYOGRAFYALARI MAKALE
TÜRK LISAN VE TARIHINE DAIR BAZI YENI ALMAN NESRIYATI GIESE, F. DARÜLFÜNUN
EDEBIYAT FAK. MECMUASI, C1, N3, 1332, 286-294SS. [56/ KONU
BIBLIYOGRAFYALARI MAKALE
YAYINLARI - A. DILAÇAR IÇIN YAZILANLAR TÜRKAY, KAYA IÇINDE: A. DILAÇAR.
ANKARA: 1982. 68-83SS. (TÜRK DIL KURUMU YAYINLARI: 490; TÜ RK DILINE EMEK
VERENLER DIZISI: 19). [10/ENFO] SAHIS BIBLIYOGRAFYALARI KITAP IÇINDE BÖLÜM
YABANCI DILLERDE YAZILMIS TÜRKÇE GRAMERLERLE OKUMA KITAPLARI (1939-1951)
DILAÇAR, AGOP IÇINDE: TÜRKAY, KAYA: A. DILAÇAR. ANKARA: 1982. 199-207SS.
(TÜRK DIL KURUMU YAYINLARI: 490). [10/ENFO] KONU BIBLIYOGRAFYALARI KITAP
IÇINDE BÖLÜM
TÜRKIYE TÜRKÇESI GRAMERLERINDEN SEÇME ESERLER DILAÇAR, AGOP IÇINDE: TÜRKAY,
KAYA: A. DILAÇAR. ANKARA: 1982. 209-222SS. (TÜRK DIL KURUMU YAYINLARI:
490). [10/ENFO] KONU BIBLIYOGRAFYALARI KITAP IÇINDE BÖLÜM
YAYINLAR (ÖZCAN BASKAN'IN YAYINLARI) DIL DERGISI, N22, ÖZCAN BASKAN ÖZEL
SAYISI, N22, 1994, 150-154SS.10/ENFO] SAHIS BIBLIYOGRAFYALARI MAKALE
TÜRK DIL KURUMU YAYINLARI 1999 ANKARA: TÜRK DIL KURUMU, 1999. 13S.
[10/ENFO] YAYIN KATALOGLARI BROSÜR
DIL DERGISI INDEKS (1-74. SAYILAR) DIL DERGISI, N74, 12.1998, 64-95SS.
[10/ENFO] DERGI INDEKSLERI MAKALE
SSCB VE BDT SAHALARINA AIT KIRGIZ TÜRKÇESI VE GRAMERLERI ILE ILGILI BIR
BIBLIYOGRAFYA DENEMESI ASÇI, UFUK DENIZ TÜRK DÜNYASI DIL VE EDEBIYAT
DERGISI, BAHAR 1998, N5. KONU BIBLIYOGRAFYALARI MAKALE
< /TR>
TÜRKIYE TÜRKÇESININ TARIHI SÖZLÜKLERI GÖKÇE, AZIZ ANKARA: KEBIKEÇ
YAYINLARI, KONU BIBLIYOGRAFYALARI KITAP
TATAR, BASKURT VE KAZAK SÖZLÜKLERI ÖNER, MUSTAFA STAD: SANAL TÜRKOLOJI
ARASTIRMALARI DERGISI, N1, 19.5.1998, 8S.
[10/ENFO]http://193.255.196.220/Stadana/oner.htm KONU BIBLIYOGRAFYALARI
MAKALE
TÜRK DIL KURUMUNDA SÖZLÜK ÇALISMALARI PARLATIR, ISMAIL TÜRK DILI, N568,
04.1999, 270-284SS. [10/ENFO] KONU BIBLIYOGRAFYALARI MAKALE
TÜRK DIL KURUMU YAYINLARI, 1997 ANKARA: TÜRK DIL KURUMU, 1997. 12S.
[TB97/MK] YAYIN KATALOGLARI BROSÜR
HACETTEPE ÜNIVERSITESINDE YAPILAN TÜRK DILI ILE ILGILI YÜKSEK LISANS VE
DOKTORA TEZLERI ATABEY, IBRAHIM ATATÜRK KÜLTÜR, DIL VE TARIH YÜKSEK KURUMU
BÜLTENI, C11, N32, 01/06.1998, 72-75SS. [10/ENFO] TEZ KATALOGLARI MAKALE
TÜRK DIL KURUMU KÜTÜPHANESINE YENI GELEN YAYINLAR GÜRELLI, SUZAN ATATÜRK
KÜLTÜR, DIL VE TARIH YÜKSEK KURUMU BÜLTENI, C11, N33, 05/08.1998, 59-66SS.
[10/ENFO] KÜTÜPHANE KATALOGLARI MAKALE
TÜRKÇE ÖGRETIM MERKEZI (TÖMER) TARAFINDAN YAYIMLANAN SÜRELI YAYINLAR
GÜRSES, RESIDE ATATÜRK KÜLTÜR, DIL VE TARIH YÜKSEK KURUMU BÜLTENI, C11,
N34, 09/1 2.1998, 66-73SS. [10/ENFO] YAYIN KATALOGLARI MAKALE
1998'DE DILIMIZ ÇOTUKSÖKEN, YUSUF YASASIN EDEBIYAT, 01.1999, 68-69SS.
(YAZININ IÇINDE "KITAPLAR" BASLIGI ALTINDA YIL IÇINDE ÇIKAN DIL
KITAPLARINDAN BAHSEDILMIS). [10/ENFO]
Subject: Turkistan ve Dil Birligi
To: sota@wanadoo.nl
Sayin Mehmet Tutuncu,
Sayin Ergun Cagatay’in yazisiyla baslatilan Turk Dil Birligi ile ilgili
tartisma olumlu bir bicimde, zengin katkilarla devam etmektedir. Bu cok
sevindirici bir gelisme. Cunku Turkistan Bulteni’nin esasen bu konulara
oncelik taniyarak Turkiye’nin gundeminDe Turkistan kavraminin devamli
yeralmasini saglayarak Turkistan konusunun surekli irdelenmesi gerekmektedir.
Turkistan Bulteninde (16 Temmuz 2000) Prof. Timur Kocaoglu konuyu
derinlemesine incelemis idi. Bunu ekte bulacaksiniz.
Konuyu Milliyet gazatesinde Sayin Yagmur Atsiz gundeme getirmis ve konunun
takipcisi olacagini belirtmisti. Kendisi bu konudaki katkilarini Bulten’e
gonderebilir mi?
Bugun bilhassa Clinton yonetimi tarafindan Greater China kavrami
islenmistir. Cinliler de 20 yildan uzun suredir devamli %7-8 buyuyen
ekonomileri ile bunun semeresini toplamaktadirlar. Clinton yonetimi Cin’i
(daha dogrusu Greater China= Cin+Hong Kong+Tayvan) dunyanin 10 gelisen
ekonomisi arasinda baskoseye oturtmustur.
Turkiye’de olanlar ise malum..Surekli Kriz..Suni Gundemler..Bizans
Entrikalari..Yolsuzluk..Uyusturucu Trafiginde Kopru Vazifesi…
Neden Turkiye’nin de bir Greater Turkey(Turkistan) poltikasi yoktur.. Boyle
bir kamuoyu olusturulmamaktadir…Neo-Osmanli denmektedir de Greater Turkey,
Turkestan denmemektedir… Turki denmektedir..Bu konuda Mark Hubey’in anlamli
analizini ekte bulacaksiniz.
Turkiye’nin de bir Turkistan politikasi olsa bunun semerelerini tabii ki
Cin gibi toplayacaktir. Fakat bilhassa Turgut Ozal’in vefatindan sonra
Turkistan’da ekonomik bir birlik, birliktelik yaratarak kuvvetlenme
politikasi terkedilmistir…Turkistan, Turkiye’nin gundeminde sadece bir ic
politika malzemesi olarak yeralmaktadir.
Simdi Ismail Gaspirali, Yusuf Akcura ve Ziya Gokalp gibi Turkistan
aydinlari tarafindan yirminci yuzyil baslarinda temelleri atilan Turkistan
politikasi bugun hakikatte yoktur. Fikri temelleri cok saglam atilan ve
Ismail Gaspirali tarafindan Dilde, Fikirde, Iste Birlik seklinde
ilkelestirilen Turkistan Birligi gerceklestirilememistir. Cunku fikirde ve
iste birlik yoktur ve boylece dilde aslinda varolan birlik te elden
gitmektedir.
Dilde, Fikirde, Iste Birlik denmistir. Fakat ne yazik ki Turk aydinlari
Turkistan kavramini agizlarina almazlar. Irkcilik derler. Turki derler..
Ama gelin gorun ki 4500 dilde 1den 10a sayilarin listelendigi internet
sitesindeki Turk dillerini tek tek inceleyin tum Turk boylarinin soyleyis
sekilleri hemen hemen ayni degil midir.?
Ayni dili konusan Tayvanli, Hong Kong’lu, Cin Halk Cumhuriyetindeki
Cinliler ve Diaspora’daki (ABD, Ingiltere, Kanada, Tayland, Endonezya,
Malezya, Filipinler, Avustralya, Yeni Zelanda) Cinliler inanilmaz bir
ekonomik dinamizm yaratiyorlar. Bunu altinda yatan ise ayni dili konusuyor
olmalari, kulturlerinin ayni olmasi..
Peki ayni dili konusan Turkiyeli, Kibrisli, Balkanli, Kafkasyali, Iranli,
Irakli, Kirimli, Rusyali, Orta Asyali Turkler ve Diaspora Turkleri
(Avrupadaki 3 milyon Turk vatandasi, ABD, Ingiltere) neden boyle bir
ekonomik dinamizm yaratmamaktadirlar da muthis bir yolsuzluk/uyusturucu
trafigi dinamizmi yaratilmaktadir?
Ispanya’nin son yillarda hizli kalkinmasinin arkasinda Ispanyol Dil Birligi
de yatmaktadir.. Guney Amerika ve Kuzey Amerikada yogun olarak Ispanyolca
konusulmaktadir. Dunyada 350 milyon kisi Ispanyolca konusmaktadir.
Ekte ayrica iki Ingilizce makale yeralmaktadir. Benzer bir konu olmasi
yonunden Cincedeki dil birligi/ayriligina iliskin bir makaleyi ve Wall
Street Journal’da yayimlanan Turk diline/alfabesine ilskin makaleleri de
ektedir.
Dilde birlik goruslerini takiben fikirde ve iste nasil birlik saglanacagi
konusunda da uye katkilarinin saglanmasi Turkistan fikriyati konusunda
kamuoyu yaratilmasina destek olacaktir.
Saygilarimla,
Levent Ağaoğlu
http://www.eurasianet.org/resource/cenasia/hypermail/200103/0000.html
**************************************************************************************************************************************************************
Turkistan Newsletter Tue, 13 Mar 2001 20:36:46
Turkistan Bulteni ISSN:1386-6265
Uze Tengri basmasar asra yer telinmeser, Turk bodun ilining torugin
kem artati, udaci erti. [Bilge Kagan in Orkhon inscriptions]
<<>><<>><>><<>><<>><<>><<>><<>><<>><<>><<>><<>><<>><<>><<>><<>><<><<
[TN: Asagidaki Projede gorev almak katkida bulunmak isteyen arkadaslar
lutfen genel anlamda fikirlerini dusunceleri varsa listeye, dar anlamda
yani yapabilecekleri isler konusundaki fikirlerini sota@wanadoo.nl adresine
gonderebilirler. Bu iste aktif olarak gorev olmak isteyenler icin ayri bir
tartisma listesi olusturulacaktir.]
*********
Date: Mon, 12 Mar 2001 06:20:16 -0800 (PST)
Subject: Dil Birligi:Kaynaklar -1
To: sota@wanadoo.nl
DILDE BIRLIK: KAYNAKLARA ILISKIN ÖNERILER
Türkistan Bülteni'nin degerli üyeleri,
DIL BIRLIGI'ne iliskin olarak gönderilen öneriler, herhalde araya Kurban
bayraminin girisi nedeniyle kesintiye ugradi. Hayati önemi haiz bu girisimi
yeniden canlandirmak ve pesini birakmamak son derece önemli.
Girisim ilk kez Yagmur Atsiz tarafindan, Stanford'dan yazan Çelim
Yildizhan'in önerisi üzerine Haziran 2000'de gündeme getirilmisti (1).
Çelim Yildizhan Türkistan Bülteni'ne geçen hafta gönderdigi mesajda ise, o
tarihten buyana hiçbir mesafe alinmadigindan yakiniyordu (2). Güncel
konular daha çok ilgimizi çekiyor ve maalesef uzun vadeli gerçekler
dogrultusunda bir BIRLIK teskil edemiyoruz.
Türkistan Bülteni Editörler Kurulu öneriler ile ilgili girisimlerde
bulunarak konunun takipçisi olabilir. Kurul, dil birligini kendisine misyon
edinebilir. Dil birligi konusundaki önerilerin elan hayata geçirilmesi
lazim. Yoksa konu gazetelerdeki Okuyucu Mektuplari seviyesinde kalir. Konu
proje olarak degerlendirilmeli, takip edilmeli. Bültenin editörleri
önerilerin degerlendirilerek uygulamanin baslatilmasini saglayabilirler.
Internet ortaminda Türkistan Bülteni'nin yillardir kesintisiz
sürdürülebilmesi, yine internet ortaminin getirdigi sinirsiz imkanlarla,
Türk dil birliginin saglanabileceginin güvencesi degil midir? Dilde
birligin saglanmasi neticesinde Türkistan Bülteni'nin üye sayisinda da
büyük artislar saglanmayacak midir? Dört haneli üye sayilari yerine bes
haneli üye sayilari uzak bir ihtimal degildir.
Amerika'daki Türklerin katkilari çok önemli, çünkü enformasyon
teknolojisinin cenneti orasi. ABD, bilgi cagini yasadigindan çok güçlü.
ABD'deki en son internet uygulamalari ve bilgi birikiminden destek
alinabilir. ABD'deki Türkler; akademisyenler, üniversite ögrencileri ve
Türk derneklerinin dil birliginin saglanmasina yönelik katki ve destekleri
çok önemlidir. ABD'de tüm Türkistanlilari kapsayan bir dernek var midir
bilemiyorum. Böyle bir dernek bu konuda derin katkilar saglayabilir.
Mustafa Tuna'nin mükemmel bir biçimde detaylandirdigi önerilerinden bir
Türkçe kamusunun hazirlanmasi/ mümkünse Internete konmasi ve ayni kamusta
oldugu gibi çapraz referanslama yoluyla gramer kurallarinin
karsilastirilmasini saglayacak bir kaynak hazirlanmasi/internete konmasi
önerileri hemen hayata geçirilmelidir.
Ayri bir Internet sitesi kurularak (www.dildebirlik.org) veya
(www.tektürkçe.org) proje bu site üzerinden devam ettirilebilir.
KAYNAK KISILER
Bilisim devriminin babasi, "Internet peygamberi" Profesör Negroponte
"Bilgisayarin ideal dili Türkçe!" dir demektedir (3). Massachusetts
Teknoloji Enstitüsü'ne (MIT) bagli Medya Laboratuari'nin (Boston/ABD)
kurucusu ve direktörü olan Negroponte'den bu konuda destek alinabilir mi?
ABD'li bilim adami Justin Jon Rudelson (mbb107@columbia.edu) 1998 yilinda
"Lonely Planet Central Asia Phrasebook" kitabini yayimlamisti. Rudelson da
önemli bir kaynak.
Turkistanlilarin "Haci Murat" olarak tanidiklari Mark Hubey ,
"Özbekistan'in Özbek dili ile Zincan'daki Uygur dilinin Türkçe'ye,
Ingilizce'yle Almanca'nin ya da Surani'yle Kurmançi'nin yakinligi kadar
yakin oldugunu kaç haberci bilir ya da bunu umursar? Özbeklere ve Uygurlara
neden Türk denmez? Suriyece, Libyaca, Irakça, Misirca ve Farsça'nin tümüne
Arapça denirken, Özbekçeye ve Uygurcaya neden Türkçe denmez?" derken Dil
Birligi konusundaki uygulama programi hakkindaki düsünceleri nelerdir?
Türk dilleri ile ilgili engin bilgilerin sahibi, kültür tarihçisi Timur
Kocaoglu ve "Alphabets the Turkic Languages " kitabini da yazan Mehmet
Tütüncü bu konuda öncülük yapabilirler mi?
KAYNAK KURUMLAR
Dünyada Türk incelemeleri yapan kurumlarin, Türkiye'deki üniversitelerin
destek ve katkilari saglanabilir. Ismail Soysal - Mihin Eren (Lugal): Türk
Incelemeleri Yapan Kuruluslar (Türk Tarih Kurumu) kitabi bu konuda önemli
bir kaynaktir.
Bilkent Üniversitesi Türkçe Dil Merkezi
(http://www.nlp.cs.bilkent.edu.tr/t-index.html),
Berkeley Üniversitesi Dilbilimi bölümü -TELL-Turkish Electronic Living
Lexicon
http://www.linguistics.berkeley.edu/lingdept/research/TELL/OldTELL.htm),
Sabanci Üniversitesi (http://www.sabanciuniv.edu/fens/people/oflazer/)
çesitli projeler gelistirmektedirler.
KAYNAK-INTERNET BAGLANTILARI
Internetin durmaksizin genisleyen sinirsiz imkanlari, Türk dilinde özlenen
birligin saglanmasinda hem derin ve hem de genis bir platform teskil
edebilecektir.(4)
KAYNAK-INTERNET UZERINDEKI SÖZLÜKLER
Türkçe Sözlük http://www.nlp.cs.bilkent.edu.tr/Sozluk/
http://hattusas.cs.bilkent.edu.tr/Sozluk/
TELL-Turkish Electronic Living Lexicon
http://www.linguistics.berkeley.edu/lingdept/research/TELL/OldTELL.htm
Turkish Natural Language Processing Initiative
http://www.linguistics.berkeley.edu/lingdept/research/TELL/OldTELL.htm
Tatar-Turkish Word List http://www.kcn.ru/tat_tat/tat_tur/index.htm
Uyghur-English Dictionary http://www.uyghur-dic.org/
Türk Dillerindeki Sözlükler http://ww!
w.yourdictionary.com/languages/altaic.html#turkish
KAYNAK-KAYNAKÇALAR(5)
Türk Diline iliskin olarak 1928 yilindan buyana yayinlanan kaynakçalar
ekte yeralmaktadir.
BIRLIK…BIRLIK…BIRLIK
Doksanbes yil önce Merhum Gaspirali (1851-1914)
http://www.ismailgaspirali.org/ana.htm tarafindan veciz bir biçimde dile
getirildigi gibi "Umumî edebî dili olmayan millet, millet sayilmiyor. Türk
evlatlarindan olan Tarançe, Sart, Özbek, Kirgiz, Kazak, Kumuk, Nogay,
Azerbaycan vesair tayfalar Türkçe konustuklari halde, siveleri baskadir.
Birbirlerini güçlükle anlarlar. Bu hâl birlesmege, birlige, bilgilerin,
ilimlerin herkese duyurulmasina, terakkiye, edebiyata, dostluga ve
kaynasmaya engeldir. Binaenaleyh, en evvel ve en ziyade hepimiz için
ihtiyaç ve lüzumlu olan, umumî lisan, edebî Türkçe dildir. Buyurun,
merhamet edin kardesler, buna ayrica bir gayret ile çalisalim. Bu is pek o
kadar yengil degilse de, çaresi bulunmaz ve müskül de degildir. Tercüman
Gazetesi Bahçesaray'dan tâ Kasgar'a kadar okundugu, yani anlasildigi,
lisanen birlesmenin mümkün oldugu büyük delildir. Dilde, iste ve h!
arekette birlik lâzim oldugunu inkâr eden var midir? O halde buyurun
kardesler bunun coskusuna çalisalim. Yirmi bes seneden beri aziz milletime
elden geldigi kadar acizane hizmet ettim. Bu sayede en büyük nisan, aldigim
"TESEBBÜS VE SEBAT" madalyasidir. Ömrümün kalan senelerini, lisan
birligine, fikir birligine ve isbirligine feda edecegim…..Kavi, necip,
ömürlü, sabirli ve cesaretli olan Türk Milleti'nin, perakende düsüp,
Seddiçin'den Akdeniz'e kadar yayildigi halde, nüfuzsuz, sessiz kaldigi
lisanssizligindan, yani "LISAN-I UMUMIYE" sahip olmadigindan ileri
gelmistir. Bu inanis ile ömrettim, bu inanisla mezara girecegim. … lisan ve
edebiyat birligi sair birliklerin esasi ve temelidir."
Dogumunun 150. Yildönümünü kutladigimiz Gaspirali'nin vasiyetini, tekmil
Türk evlatlari yerine getireceklerdir elbet.
Levent TUNADAN
Date: Mon, 12 Mar 2001 06:21:56 -0800 (PST)
From: levent tunadan <ltunadan@yahoo.com>
Subject: Dil Birligi:Kaynaklar -2 Dipnotlar
To: sota@wanadoo.nl
(1) “Stanford'dan yazan Çelim Yildizhan adli bir okuyucumun önerisi hem
ilginç hem günümüze uygun. Kisaca söyle diyor Çelim Yildizhan:
Amerika'da "Scola" (Latince 'okul' demek, Y.A.) denilen bir kanal var. Tüm
dünya ülkelerinden o ülkelerin diliyle haber yayinlari yapiyor ve oradan
öbür Türk lehçelerindeki haberleri izliyorum. Tecrübeme göre okuyarak bu
lehçeleri çok daha kolay anlayabiliyorum. Önerim, fazla karisik olmayan
arama metodlariyla bu lehçelerin aninda birbirine çevrilmesini saglayacak
birtakim programlarin gelistirilmesi. Bütün bu lehçelerin cümle yapisi ayni
oldugu için böyle bir program kolaylikla gelistirilebilir. Zira is aslinda
degisik lehçelerdeki degisik kelimeleri çevirmekden ibaret gibi kaliyor.
Uygulamada örnegin internetde bir Kirgizca metin okuyorum. Anlayamayinca
hemen "Tek Türkçe" programini indiriyorum ve ayni metni T! ürkiye
Türkçesi'nden okuyorum. Böylece her iki metne bakarak hem Kirgizca kelime
hazinemi gelistiriyor hem bilgi tazeliyorum.
Kanaatimce böyle bir program, fazla bir maliyeti olmaksizin bir sene gibi
bir süre içinde hazirlanabilir. Dünya dijital ortama kayarken Türk birligi
böylece dil alaninda ve internet üzerinden saglanabilir.
Ve bu sayede Ingilizce ve Ispanyolca'ya rakib bir Türk kültür kusaginin
temelleri de atilmis olur.
Iste Degerli Okurum Yildizhan'in görüsleri böyle. Bana mantikli ve kaabil -
i tatbik geldi.
Böyle bir uygulamayla yayincilik hayatina da akillara durgunluk verecek bir
ivme kazandirmak mümkün olacakdir. Tasavvur ediniz ki kitab piyasasi
böylece potansiyel olarak 65'i içeride üç milyonu disarida 68 milyonluk bir
kütle yerine 200 milyona yakin bir kütleye kavusacak... Tabii ben "akillara
durgunluk" derken dünyayi Tünel ve Harbiye a! rasindaki anacaddeden ibaret
sanan ve kendi aralarinda "tedavül" etmek üzere istihbarat kriptosu gibi
"sifreli" ve 50'ser tirajli "kitablar" bastiran "özel kulüb" (!) üyelerinin
akillarini kasdetmiyorum...” (Yagmur Atsiz, Milliyet 07.06.2000)
”Degisik Türk Lehçeleri'nin bilgisayar araciligiyla aninda birbirine
çevrilmesi, daha dogrusu Istanbul Lehçesi'ne çevrilerek böylece bir "ortak
edebi dil" yaratilmasi konusundaki yazim olaganüstü ilgi gördü. Bu "Tek
Türkçe" projesi hayata yansitilsa en az 200 milyonluk bir "okuyucu kitlesi"
yaratilmis olacak... Ingilizce, Ispanyolca, Arabca, Fransizca'da oldugu
gibi...
Müsaadesini var farzederek Degerli Okurum ve bu fikrin izleyicisi Çelim
Yildizhan'in elektronik adresini veriyorum. Öbür uzman arkadaslar onunla
temasa geçerek bir "program taslagi" gelistirseler ben bunun "avukatligini"
üstlenirim. Aslinda bu isin hamiligi, ay, pardon, "the sponsoring", bizim
"Milliyet"! e yarasirdi. Devlet nasil olsa uyuduguna göre, haydi, bir
gayret...
Adres su: celim@leland.stanford.EDU "(Yagmur Atsiz, Milliyet, 14.06.2000)
(2)"Yapilabilecek seylerden birisi Turk dillerini yazili olarak birbirine
ceviren Artificial Intelligence - Yapay Zeka Temelli bir program yazmak
olmalidir. Amerika'da yasayan Yapay Zeka uzerine calisan ve Turkolog olan
arkadaslarima bu fikrimi actim ve bu is nasil olabilir diye dusunmeye
basladik. Tabi bir fizibilite yapmaya calisacagiz, daha onceki calismalara
bakip atilmasi gereken adimlari tespit etmeye calisacagiz ama cok amatoruz
ve acikcasi daha ortaya tek satir bir sey koyacak kadar bile calismadik,
yani ortada bir sey yok! "(Celim Yildizhan)
(3) "Ingilizce yapay olarak uretilmesi en zor olanlardan biridir, cunku
yazilisi cok tuhaf ve hic de mantiksal gorunmeyen bir tarza sahiptir.
(ornegin write, right ve rite gibi yazilisi cok farkli olan sozcukler
okunurken ayni sesi verir).Turkce gibi baska diller cok daha kolaydir.
Aslinda Turkce yapay uretimi cok kolay bir dildir. Ataturk’un girisimiyle,
1929’da Arap harflerinden Latin harflerine gecilmesi, seslerle harfler
arasinda bire bir uygunluk saglanmasini getirmistir. Turkcede her bir harfi
telaffuz edersiniz; sessiz atlanan hicbir harf ya da kafa karistirici
sesler yoktur. O nedenle, sozcuk duzeyinde Turkce, bir bilgisayar konusma
yaraticisi acisindan ruyalarinin gercek cikmasi gibi bir seydir. "(Nicholas
Negroponte, Dijital Dunya, 1996, ss.135-136)
(4) Internet Baglantilar:
Türk Dili-Baglantilar http://www.tdk.gov.tr/baglantilar.html
Internetteki Türkoloji Dünyasi http://www.tdk.gov.tr/hal1.html
Türk Dili ve Edebiyati Üzerine Yazilar http://www.tdk.gov.tr/yazilar.html
Türk Dili ve Kültürü-Baglantilar
http://www.turkdilivekulturu.com/07/baglantilar.html
Türk Dili ve Edebiyati: Internet Linkleri
http://www.ogu.edu.tr/~turkde/turkolojilink.html
Bilkent Üniversitesi Türkce Dil Merkezi
http://www.nlp.cs.bilkent.edu.tr/t-index.html
Türkoloji Dünyasi http://turkoloji.cu.edu.tr/
Türkoloji ve Dilbilim –Hatlar
http://turkoloji.cu.edu.tr/kisisel/akalin/hatlar.html
Türkoloji Tartisma ve Haberlesme Hatti http://groups.yahoo.com/group/turkoloji
Türkoloji Tartisma ve Haberlesme Hatti http://turkoloji.cu.edu.tr/tartisma.htm
Turkic Republics and Communities http://www.khazaria.com/turkic/index.html
Türkiye’den Avrasya http://pc12.soc.metu.edu.tr/ars.html
Türk Dili-Baglantilar http://www.dilimiz.gen.tr/baglantilar.html
Turkish World Home http//www.turkiye.net/sota/sota.html
Turkistan-N Archives http//www.euronet.nl/users/sota/turkistan.htm
Türk lehçe ve agizlarinda ilk on sayi http://www.zompist.com/asia.htm#altaic
Türk lehçe ve agizlarinda Yeni Yil Kutlamasi
http://turkoloji.cu.edu.tr/yeniyil/yeniyil.htm
Ismail Bey Gaspirali http://www.ismailgaspirali.org/ana.htm
Diger Baglantilar
www.tdk.gov.tr
www.turkiye.net/sota/tdaskon.html
www.po.metu.edu.tr/Tuk-Dil
www.turkdili.gen.tr
web.bilkent.edu.tr/edu-web.html
www.ankara.edu.tr/faculties/letters/turkdili.html
www.hacettepe.edu.tr/tukce/akademik/edebiyat
(5) KAYNAKÇALAR-TÜRK DILI
DEDEOGLU, BEHÇET: KASGARLI MAHMUT HAKKINDA BIBLIYOGRAFYA SAKAOGLU, SAIM
ÇAGRI, N110, 03.1967, 16-21SS. [TMB67/MK] SAHIS BIBLIYOGRAFYALARI MAKALE
KASGARLI MAHMUT VE ESERI ÜZERINE BIBLIYOGRAFYA SAKAOGLU, SAIM ÇAGRI, C13,
N138, 07.1969, 8-11SS. [TMB70/MK] SAHIS BIBLIYOGRAFYALARI MAKALE
TÜRKIYE, TÜRKLER VE TÜRK DILI BIBLIYOGRAFYASI ERIMER, KAYAHAN ÇAGDAS TÜRK
DILI, ÖZEL SAYI, C2, N18, 08/09.1989, 371-373SS. [TMB89/MK] KONU
BIBLIYOGRAFYALARI MAKALE
TÜRK LISAN VE TARIHINE DAIR BAZI YENI ALMAN NESRIYATI GIESE, F. DARÜLFÜNUN
EDEBIYAT FAK. MECMUASI, C1, N3, 1332, 286-294SS. [56/ KONU
BIBLIYOGRAFYALARI MAKALE
YAYINLARI - A. DILAÇAR IÇIN YAZILANLAR TÜRKAY, KAYA IÇINDE: A. DILAÇAR.
ANKARA: 1982. 68-83SS. (TÜRK DIL KURUMU YAYINLARI: 490; TÜ RK DILINE EMEK
VERENLER DIZISI: 19). [10/ENFO] SAHIS BIBLIYOGRAFYALARI KITAP IÇINDE BÖLÜM
YABANCI DILLERDE YAZILMIS TÜRKÇE GRAMERLERLE OKUMA KITAPLARI (1939-1951)
DILAÇAR, AGOP IÇINDE: TÜRKAY, KAYA: A. DILAÇAR. ANKARA: 1982. 199-207SS.
(TÜRK DIL KURUMU YAYINLARI: 490). [10/ENFO] KONU BIBLIYOGRAFYALARI KITAP
IÇINDE BÖLÜM
TÜRKIYE TÜRKÇESI GRAMERLERINDEN SEÇME ESERLER DILAÇAR, AGOP IÇINDE: TÜRKAY,
KAYA: A. DILAÇAR. ANKARA: 1982. 209-222SS. (TÜRK DIL KURUMU YAYINLARI:
490). [10/ENFO] KONU BIBLIYOGRAFYALARI KITAP IÇINDE BÖLÜM
YAYINLAR (ÖZCAN BASKAN'IN YAYINLARI) DIL DERGISI, N22, ÖZCAN BASKAN ÖZEL
SAYISI, N22, 1994, 150-154SS.10/ENFO] SAHIS BIBLIYOGRAFYALARI MAKALE
TÜRK DIL KURUMU YAYINLARI 1999 ANKARA: TÜRK DIL KURUMU, 1999. 13S.
[10/ENFO] YAYIN KATALOGLARI BROSÜR
DIL DERGISI INDEKS (1-74. SAYILAR) DIL DERGISI, N74, 12.1998, 64-95SS.
[10/ENFO] DERGI INDEKSLERI MAKALE
SSCB VE BDT SAHALARINA AIT KIRGIZ TÜRKÇESI VE GRAMERLERI ILE ILGILI BIR
BIBLIYOGRAFYA DENEMESI ASÇI, UFUK DENIZ TÜRK DÜNYASI DIL VE EDEBIYAT
DERGISI, BAHAR 1998, N5. KONU BIBLIYOGRAFYALARI MAKALE
< /TR>
TÜRKIYE TÜRKÇESININ TARIHI SÖZLÜKLERI GÖKÇE, AZIZ ANKARA: KEBIKEÇ
YAYINLARI, KONU BIBLIYOGRAFYALARI KITAP
TATAR, BASKURT VE KAZAK SÖZLÜKLERI ÖNER, MUSTAFA STAD: SANAL TÜRKOLOJI
ARASTIRMALARI DERGISI, N1, 19.5.1998, 8S.
[10/ENFO]http://193.255.196.220/Stadana/oner.htm KONU BIBLIYOGRAFYALARI
MAKALE
TÜRK DIL KURUMUNDA SÖZLÜK ÇALISMALARI PARLATIR, ISMAIL TÜRK DILI, N568,
04.1999, 270-284SS. [10/ENFO] KONU BIBLIYOGRAFYALARI MAKALE
TÜRK DIL KURUMU YAYINLARI, 1997 ANKARA: TÜRK DIL KURUMU, 1997. 12S.
[TB97/MK] YAYIN KATALOGLARI BROSÜR
HACETTEPE ÜNIVERSITESINDE YAPILAN TÜRK DILI ILE ILGILI YÜKSEK LISANS VE
DOKTORA TEZLERI ATABEY, IBRAHIM ATATÜRK KÜLTÜR, DIL VE TARIH YÜKSEK KURUMU
BÜLTENI, C11, N32, 01/06.1998, 72-75SS. [10/ENFO] TEZ KATALOGLARI MAKALE
TÜRK DIL KURUMU KÜTÜPHANESINE YENI GELEN YAYINLAR GÜRELLI, SUZAN ATATÜRK
KÜLTÜR, DIL VE TARIH YÜKSEK KURUMU BÜLTENI, C11, N33, 05/08.1998, 59-66SS.
[10/ENFO] KÜTÜPHANE KATALOGLARI MAKALE
TÜRKÇE ÖGRETIM MERKEZI (TÖMER) TARAFINDAN YAYIMLANAN SÜRELI YAYINLAR
GÜRSES, RESIDE ATATÜRK KÜLTÜR, DIL VE TARIH YÜKSEK KURUMU BÜLTENI, C11,
N34, 09/1 2.1998, 66-73SS. [10/ENFO] YAYIN KATALOGLARI MAKALE
1998'DE DILIMIZ ÇOTUKSÖKEN, YUSUF YASASIN EDEBIYAT, 01.1999, 68-69SS.
(YAZININ IÇINDE "KITAPLAR" BASLIGI ALTINDA YIL IÇINDE ÇIKAN DIL
KITAPLARINDAN BAHSEDILMIS). [10/ENFO]
www.eurasianet.org/resource/cenasia/ hypermail/200103/0026.html
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder