Kitapçı,
Zekeriya: Orta Asya Türk İslâm medeniyeti matematik
tıp eczacılık ve astronomi ilminin gelişmesinde müslüman Türklerin yeri : temel
fen bilimlerinin Türk asıllı ilk öncüleri / Zekeriya Kitapçı. İkinci basım. Konya: Yedi
Kubbe Yayınları, 2016 343 pages ; 20 cm.
Yeni
Horasanlı Erenler Külliyatı. Moğollar Devrine Kadar Türk İslâm Medeniyeti
serisi ; 4. Orta Asya Türk İslâm
Medeniyeti Matematik Tıb Eczacılık ve Astronomi İlminin Gelişmesinde Müslüman
Türklerin yeri ; 5.
Includes
bibliographical references.
İÇİNDEKİLER
YENİ BASKİ
İÇİN ÖNSÖZ 5
BİRİNCİ BÖLÜM
ORTA ASYA TÜRKLÜĞÜNÜN MATEMATİK, ARİTMETİK VE CEBİR İLMİNDEKİ YERİ
I. TEMEL
FEN BİLİMLERİNİN ORTA ASYA VE TURANYURDUNDA KÖK SALMASI 35
Matematiğin
insanlık İçin Anlamı 35
Vahy Kültürü
ve Matematik 36
Matematik,
Trigonometri ve MüslümanTürkler 38
Sıfır'ın Türk
Alimleri Tarafından Keşfedilmesi 43
Cebir İlminin
Gelişmesi ve Müslüman Türkler 45
Matematik
veTrigonometri İlminin Türk Dâhileri 49
Cebir ve
Matematik İlminin Orta Asya'daki Yeni Devri 53
Müslüman
Türk'ün Matematikteki Dehası ve Beyrûnî 56
İbn Sina İle
Ayağa Kalkan Türk'ün İlmi Şahsiyeti59
Orta Asya:
Matematik ve Cebir'in Yeni Gür Sesi 62
Yeni Rönesans
Dönemi ve Orta-Asya 63
II.
MATEMATİK, CEBİR, GEOMETRİ İLMİNİN TÜRK
ASILLI İLK ÖNCÜLERİ 67
l. EBU'L FAZL
ABDÜLHAMİD B. VASI'B.TÜRK EL-CÎLÎ ELHOTTALÎ 67
İbn Türk
el-Cîlî'nin Türklüğü veTarihi Geçmişi 67
İbn Türk
el-Glî ve Matematik İlmi 69
2. EBÛABDULLAH MUHAMMED B. MUSA
EL HAREZMİ 72
el-Harezmî'nin Türklüğü veTarihi
Geçmişi 72
el-Harezmî'nin İlmi Şahsiyeti
76
el-HarezmîCebir ve Matematik
İlminin Yeni Sesi 80
3. EBU BERZE
EL-FAZL B.MUHAMMED B. ABDÜ'LHAMİD B. TÜRK B. VASİ' EL-HOTTALİ 83
4.
EBU'L"VEFA MUHAMMED B. MUHAMMED B. YAHYA
B. İSMAİL B.
EL-ABBAS EL-BOZCANÎ85
Ebü'l-Vefâ
el-Bozcâni'nin Türklüğü ve Tarihi Geçmişi 85
el-Bozcânî ve
Matematik İlmindeki Yeri 88
5. EBÛ MAHMUD
HAN HAMİDB. EL-HIDIR EL-HOCENDİ 92
6. EBU NASR
EMİR ALİ B. MANSUR B. ALİ B. ARAK 95
Emir Arak ve
Milli Kimliği 95 Emir Arak'm Temel
FenBilimleri'ne Katkıları 97
İKİNCİ BÖLÜM
ŞEMSÜDDİNES-SEMERKANDİ TIB, ECZACILIK, ŞİFALI BİTKİLER VE HEKİMLİĞİN ORTA ASYA TÜRK
İSLÂM MEDENİYETİNDEKİ YERİ
GİRİŞ 105
I. HİLÂFET
ÜLKELERİNDE İNŞA EDİLEN İLK TÜRK
HASTANELERİ 111
Büyük Türk
Generali Afşin ve Halk Sağlığı 111
Fetih b.
Hakan ve Meğâfir Hastanesi 112
Ahmed b.
Tolon ve Kahire Hastanesi 113
Muhammed b.
Toğac'ın Mısır'daki Sağlık Hizmetleri 115
Bedrü'l-Mutazîd
Hastanesi 116 Suca Hâtûn ve Külli Hayır
Hizmetleri 117
Şağab Hâtûn
ve Ümmü'l-Muktedir Hastanesi 120
Şağab Hâtûn
ve Hastane Giderleri 122
Şağab Hâtûn
ve Kadın Hakları 122
Şağab Hâtûn
ve Hayri Hizmetleri 123
el-Muktedir
Billah Hastanesi 124
Emir Beckem
et-Türki Hastanesi 125
II. TIB
İLMİNİN ORTA ASYA'DA KÖK SALMASI TÜRK
YURTLARINDA İNŞA EDİLEN SAĞLIK YURTLARI 129
Kadim Türkler
ve Tıb İlmi 129
Uygurlar'ın
Tıb İlmindeki Başarıları 130
Orta Asya
Türklüğü İslâm Tababeti ve Eczacılık 131
Türk
Hekimlerin Şifalı Bitkilerden Yararlanması 133
el-Kânun
fi't-Tıb ve K. es-Saydele 135
Türkistan'da
Hekimliğin Yeni Sesi Beyrûnî 139
Müslüman
Türkler'de Hastane İnşa Etme Geleneği 140
Karahanlı
Hakanları ve İnsan Sağlığı 141
Tamgaç Buğra
Han'ın Hastane Vakıf Belgesi 142
Vakıf
Belgesinin Yorumu 144
Kutadgu Bilig
ve İnsan Sağlığı 146
Selçuklular'da
Hastane Yapma Geleneği 147
III. TIB
HEKİMLİK VE ECZACILIK İLMİ'NİN TÜRK ASILLI
İLK ÖNCÜLERİ 153
1.EBU ALİ
HÜSEYN B. ABDULLAH B. ALİ B. SİNA 153
İbn Sina;
Etnik Kimliği ve Milliyeti 153
Tıb İlmi'ne
Giden Yolda İbn Sina 157
2. EBU REYHAN
MUHAMMED B. AHMED EL-BEYRÛNÎ 162
Yaşadığı Yüzyıla
"Beyrûnî Asrı" Dedirten Büyük Türk Âlimi Beyrûnî; Etnik Kimlik ve Milliyeti 162
Tıb İlmi ve
Hekimliğe Giden Yolda Beyrûnî 173
3. BEDREDDİN
ES-SEMERKÂNDÎ 178
4.NECÎBÛ'D-DİN EBU HÂM ES-SEMERKÂNDÎ 178
5.
NECİBÛ'D-DİN ES-SEMERKÂNDÎ 179
6. EBU İBRAHİM
GÜRGÂNÎ 179
7.
EBÛ'L-ABBÂS AHMED B. TABİB ES-SERAHSİ 180
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ORTA
ASYA TÜRKLÜĞÜNÜN ASTRONOMİ RASAT VE
KOZMOĞRAFYA ARAŞTIRMALARINDAN YERİ
I.ASTRONOMİ İLMİNİN GELİŞMESİ VE YÜKSELMESİNE MÜSLÜMAN TÜRKLERİN YAPTIĞI BÜYÜK
HİZMETLER185
Gökler İlmi
ve İnsanlık 185
Vahy Kültürü
ve Gökyüzü 186
İlk
Müslümanların Gökyüzü İle Dinî İlişkileri 188
Milli
Destanlarımızda Gökyüzü 189
Müslüman
Türkler ve Astronomi 192
Kudatgu Bilig
Ne Diyor? - 195
Astronominin
İlminin Bir Disiplin Hâline Gelmesi 197
el-Harezmî;
Beytü'l-Hikme'nin Türk Asıllı Müdürü 199
Astronomi İlmi'nin Bağdat'daki İlk Türk
Öncüleri 202
Astronomi
İlminin Türkistan'daki Yeni Yıldızları 208
II.
STEPLERDE ELLERİ GÖKLERE UZANAN TÜRK
ASTRONOMİ VE İLM-İ NÜCUM ÂLİMLERİ 217
1.MUHAMMED B.
MUSA EL-HAREZMÎ 217
2.
EBÜ'L-ABBAS AHMED B. MUHAMMED B. KESÎR ELFERGANİ 221
3. BENİ
MÛSA-MÛSA OĞULLARI KARDEŞLER 226
4. EBU CA'FER
MUHAMMED B. MUSA B. SAKİR 233
5. AHMED B.
ABDULLAH EL-HASİB EL-MERVEZİ 236
6. ABDULLAH
B. SEHL EL-FERGÂNÎ 241
7. EBU MAŞER
CAFER B. MUHAMMED EL-BELHÎ 244
8.
EBÜ'L-KÂSIM ABDULLAH B. AMACUR ET-TÜRKÎ (IX.
ve X. asırlar) 247
9. EBU'L VEFA
MUHAMMED B. MUHAMMED B. YAHYA B.
EL-ABBAS EL-BOZCÂNÎ 251
10.
EBÜ'L-HASAN EL-KİYA KÜŞYAR B.LUBAN EL-CÎLÎ 256
11. MAHMUD B.
MUHAMMED B. ÖMER EL-CAĞMİNÎ 259
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ORTA ASYA TÜRK İSLÂM MEDENİYETİNDE
RASADHANELER
GİRİŞ
267
I. RASAT
İLMİ VE HİLÂFET CAMİASINDA TÜRKLER İÇİN
KURULAN YENİ RASATHANELER 273
Şemmasiye ve
Kasiun Rasadhaneleri 273
Beni Musa
Kardeşlerin Kurduğu Yeni Rasadhane 280
Amâcur
Oğullan Rasadhanesi; Bağdad 281
Şerefû'd-Devle
Rasadhanesi; Bağdad 283
Rey
Rasadhanesi ve el-Hocendî 285
Hemedan
Rasadhanesi ve İbn Sina 286
Rasad İlminde
Beyrûnî Fırtınası 289
Sultan
Melikşah Rasadhanesi; İsfahan 293
Hulagu Han ve
Merağa Rasadhanesi 297
Gazan Han
Rasadhanesi; Tebriz 304 II.
ORTA ASYA
STEPLERİNDE KURULAN YENİ ULUĞ BEY
RASADHANESİ 306
Timur Han
Yeni Rasadhaneye Giden Yol 306
Uluğ Bey
Astronomi İlminin Yeni Dehası 308
Ünlü
Semerkant Medresesi ve Uluğ Bey Rasadhanesi 311
Uluğ Bey'in
Yüksek Şahsiyeti 313
Yeni
Rasadhane Arayışları 316
Uluğ Bey
Rasadhanesi Astronomi'nin Hizmetinde 318
Uluğ Bey
Rasadhanesi ve Türk İdarecileri 321
Anadolu ile
Orta Asya Arasındaki Kültür Köprüsü 323
GENEL BİBLİYOGRAFYA 327
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder