çoban
OTü: [ Gülşehri, Mantıku't-Tayr, 1314]
ˁadl-ile yüz kurdı bir çūbān kılam
TTü: [ Aşık Paşa, Garib-name, 1330]
Mūsā hem anuŋ-içün çūbān-ıdı (...) çūpān gerek ṭağda dura
Çağ: [ Pavet de Courteille, Dictionnaire Turc Oriental, <1500]
çupan: berger (...) çupan aldatıcı: sorte d'épervier
~ Fa çōbān/şūpān/şiwān چوبان/چبان/شبان/شوان davar güden << OFa şupān a.a. (≈? Ave *fşu-pāna- a.a. § Ave fşu- davar + Ave pāna- koruyan, gözeten )
→ +ban
Not: Karş. Kürd şivân (a.a.). Doğu Türk dilleriyle ortak olan sözcüğün Türkçeye Kürtçeden alınmış olması ihtimali yoktur. • Çoban yıldızı deyiminde kastedilen Çolpan yıldızı 'dır. Çolpan maddesine bakınız.
Benzer sözcükler: çoban aldatan, çoban köpeği, çoban yıldızı
çoban Kelime Kökeni
~ Fa çobān/çubān/şubān/şivān چوبان/چبان/شبان/شوان davar güden << OFa şupān a.a. (=? Ave *fşu-pāna- a.a. § Ave fşu- davar + Ave pāna- koruyan, gözeten ) → +ban
Tarihte En Eski Kaynak
çobān [ ed. Borovkov, Orta Asya'da Bulunmuş Kuran Tefsirinin... (1300 yılından önce) ]
çobān [ Aşık Paşa, Garib-name (1330) ]
çupān [ PavC (1500 yılından önce) ]
çobān [ Aşık Paşa, Garib-name (1330) ]
çupān [ PavC (1500 yılından önce) ]
1725, "boy who tends to cows and drives them to and from pasture," from cow (n.) + boy.
American-English sense of "man employed to have care of grazing cattle on the Great Plains for a stockman or ranch, doing his work on horseback" is by 1849. Earlier it was an insulting name for a band of marauding loyalists in the neighborhood of New York during the Revolution (1775). In figurative use by 1942 for "brash and reckless young man" (as an adjective meaning "reckless," from 1920s).
The oldest word for "one whose occupation is the care of cattle" is cowherd (late Old English). Cowhand is first attested 1852 in American English (see hand (n.)). Cowpoke (said to be 1881, not in popular use until 1940s) was said to be originally restricted to those who prodded cattle onto railroad cars with long poles. Cowboys and Indians as a children's game (imitating movie serials, etc.) is by 1941.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder