28 Şubat 2019 Perşembe
27 Şubat 2019 Çarşamba
SİYASAL KÜLTÜR TEORİSİNİN BİR KAVRAMI OLARAK ORTAK TARİH Osman Karatay
SİYASAL KÜLTÜR
TEORİSİNİN BİR KAVRAMI OLARAK ORTAK TARİH
Osman Karatay
Siyasetten arındırılmış
tarihin sadece bir temenni olarak kaldığı bir dünyada yaşıyoruz. Tarihin
siyasetten arındırılması gerektiğini söyleyenlerin bundaki kasıtlarının da
kendilerinin dâhil olmadığı veya muhalefet ettikleri siyasetler olduğu
görülüyor. Siyasetin emri ve etkisi altındaki bir tarihin bilim niteliğinin
kalmayacağı, kalmadığı ortadadır. Birincil varlık sebebi olarak siyaseti
etkilemeyi amaçlayan bir tarih üretimi de bundan çok farklı bir nitelik
kazanmayacaktır. Bu açmazlar karşısında biz genellikle en doğru yol olduğu
görülen orta yolun takip edilmesi, tarihin bilimsel çerçevede tarihçiler
tarafından işlenmesi ve sonuçlarının siyasal karar alıcıların takdirlerine
bırakılmasının en makul tutum olacağı kanaatimizi vurgulamak istiyoruz.
Eğer güncelde
reel-politik bir tutum arzulanıyor ve izleniyorsa, tarihi hükümlerin de
gerçekçi olması beklenecektir. Burada tarihteki birşeylerin hoşa gitmesi veya
gitmemesi gibi bir konuşmaya yer kalmaz. Hoşa gitmeyen şeyler de sonuçta
reel-politik tutumların belirlenmesine malzeme taşıyacak veya dayanak
olacaktır. Ama artık çok geçmişte kalması gerektiğini düşündüğümüz romantik
tutum esas alınacaksa, tarihçinin de cımbızını çokça kullanması gerekecektir.
Bu ise bilimsellikten uzaklaşma anlamına gelir. Konuyu öncelikle bir bilim
alanı olarak tarihçiliğin hakkını vermek noktasında ele almak bu bakımdan
elzemdir.
Siyaset tarihsel bir
süreçte şekillenmiş toplumsal hafızaya hitap ediyorsa, tarihi süreç, olay ve
olguların siyasetin ilgi ve kapsama alanı dışında olmasını bekleyemeyiz.
Sonuçta bugün dâhil olunan veya ilgi duyulan siyasal kültürün atıfları ve dahi
kurucuları geçmiştedir ve bu geçmişin uzak veya yakın olmasının işlevsel bir
farkı bulunmamaktadır. Sadece işin doğasına uygun olarak yakın geçmiştekileri
daha çok tartışıyor ve uzak geçmiştekileri daha az tartışmalı olarak kabul
ediyoruz. Bu, siyasetin yapıcı ve takipçilerinin dünyasına ait bir
gerçekliktir. Bilim dünyasında ise az bilinen uzak geçmiş daha çok tartışılır
ve çok bilinen yakın geçmişte direkler sabit tutulup ayrıntılar üzerinde
durulur.
Bir memleketteki siyasal
kültürün birleştirici öğelerinin veya doğasının daha çok ve belirgin olmasını
dileyen ‘iyi niyetli’ siyasiler ve karar alıcıların beklentisi de ortak tarihin gür seslendirilmesi ve iyi
bilinmesi olacaktır. Ortak tarih
aynı zamanda gerçek tarihe en fazla yaklaşılan zemini teşkil edecektir. Gerçeğin
bütünleştirici vasfının öne çıkması bu bakımdan düşündürücüdür ve bunun karşıt
anlamıyla ‘yalan söyleyen tarihin’ ayrıştırıcı mizacı ortaya çıkmaktadır. Ne
şekilde olursa olsun, tarih bilgisi üzerindeki bilimsellikten ve dolayısıyla
gerçeklikten uzaklaştırıcı tüm yaklaşımların aynı zamanda ayrıştırıcı amaç ve
sonuçlara hizmet ettiğini belirtmeliyiz.
Ortak tarih bugün uluslararası veya ulus ötesi alanın bir
meşgalesi olarak görülüyor. Yani bir ulusun diğerleriyle paylaştığı bir tarih
sözkonusudur. Örneğin Haçlı seferleri Batı Avrupa’nın, Kiril ve Methodius’un
faaliyetleri ise Doğu Avrupa’nın ortak
tarihine dâhildir. Alan genişledikçe ortaklıklar artıyor. Bu bağlamda eski
Yunan ve Roma Avrupa medeniyetinin ortak kökünde bulunuyor ve bugün
Yunanlıların veya geçmişte Bizans’ın Ortodoks Ortodoks oluşunun ya da bugünkü
Avrupa’nın başat güçlerinin Roma’yı yıkan barbar German dünyadan gelişinin bir
önemi bulunmuyor. Bu yüzden Goethe’nin Faust’u Yunan mitolojisinden öğelerle
şekilleniyor ve hatta Almanya’nın 20. yy’ın ilk yarısında Avrupa’ya yaptığı
herşey göz ardı edilerek Beethoven’ın 9. Senfonisi’nden bir bölüm Avrupa
ruhunun ezgisel simgesi olarak benimseniyor.
Bu noktada ortak tarihin bir gerçeklik mi, yoksa
inşa mı olduğu sorusu gündeme gelecektir. Başlangıçta sadece tarih vardı; ortak tarih sonradan oluşturulmuş bir
değişkenlikten ibarettir noktasına geliyoruz. Bu da yine nihayetinde gelip
siyasi tutum ve yaklaşımlarla ilişkileniyor. Bugün bir siyasi anlayış hâkim
hale geldiyse, ona hizmet edecek geçmişten öğeler öne çıkıyor. Bunlar olumlu
veya olumsuz olabilir. Atilla da sonuçta olumsuzluğu ile Avrupa’nın ortak tarihinin bir parçasıdır.
Dolayısıyla, üretilen bir olgu olarak ortak
tarihin gerçekte varlığı sorgulanır hale geliyor. Bunun ise tarihçiyi töhmet
altında bırakacağı açıktır, zira olmayanı oldurmaya çalışmakla siyasetin
hizmetinde, hatta dümeninde bir konum kazanmış hale geliyor.
Burada bir haksızlığa
kapı açılıyor. Bir bilim adamının kendi ulusunun hizmetinde olması tabiidir ve
beklenen şeydir. Sınırları bilimsellik çizmelidir. Olmayanı oldurmak gerçekte
var olan ama farkında olunmayan birşeyi göz önüne sermeyi de içerecek midir?
Öte yandan, tarihte farkında olunmayan bir gerçeklik doğrudan bir ortak tarihin nesnesi olabilir. Bunu
öne çıkartan kimseyi, gerçekliğin kendisini sorgulamadıkça, bir inşa faaliyeti
ile suçlayamayız.
Milliyetçi düşünce de
etnos veya devlet sınırlarının ötesinde paydaşlar ve ortaklıklar arayacaktır.
Milliyetçiliğin beynelmilel mizacı göz ardı edilmemelidir. Adolf Hitler’in
aslında günümüzdeki İranî ve Hindî nüfusun dilsel atalarının adı olan ve German
kitlesiyle onomastik bir ilgisi bulunmayan Ari kelimesini kullanması bununla
ilgilidir. Üstün Alman ırkı fikrini tarih öncesi dönemlerde Asya’nın güneybatı
çeyreğini işgal ederek kendi rengine boyamış Arilerin diğerlerine göre üstün
oluşuyla telif etmekte bu noktada çelişki bulunmuyor. Vaki olan şey ortak tarih arayışının kesintisiz ve
her türlü siyasal ortamda sürmesidir.
Ortak tarihi üzerinde siyasi açıdan uzlaşılan bir milli tarih
olarak anlayamayız. Tarih tarihtir ve uzlaşma bilimsellik üzerinden olur. Öbür
türlü, üzerinde uzlaşılan zeminin zamanla kayması tarihi de kaydıracaktır. Bu
ise ortak tarihin gerçek tarihle
olması gereken organik ilişkisini inkıtaa uğratacak ve üretilmiş tarih
niteliğini daha da artıracaktır. Üretilmiş tarih ise doğrudan siyasetin
oyuncağıdır ve bilim sınırlarının dışında kalmaktadır. Bu bakımdan ortak tarih milli tarihin beynelmilel uzantılarının
bir konusu olmak durumundadır. Burada da ortakların kim olduğu sorusu gündeme
gelecektir.
Eski Türk tarihi
noktasından bakıldığında ortak ve geniş bir Avrasya tarihsel sürecinin işlediği
görülür ve sadece Macarlar ve Moğollar gibi akraba halklar değil, Soğdlar, Alanlar
ve Tibetliler gibi komşu halklar da bu tarihin ortakları arasında yer alır. Fakat
bu durum bu halkların tüm tarihini külliyen Türk tarihinin bir parçası yapmaz.
Aynı şekilde, İslam’ı kabulden sonra Türk tarihi İslam tarihinin bir parçası
haline gelir ve diğer Müslüman halklarla ortaklaşmalar olur. Bu halkların
İslamî dönemde olsa dahi bütün tarihleri de Türk tarihinin bir parçası haline
gelmez. Endülüs veya Mağrib’de olanlar İslam tarihinin veya Afrika veya Avrupa
veya genel Dünya tarihinin bir konusudur, fakat Türk tarihi içinde yeri
bulunmaz.
O halde biz ortak Türk
tarihini etkileşim içinde bulundukları halklarla birlikte bütün Türklerin
tarihi olarak yorumlamak durumundayız. Günümüzde Türk halkları büyük ölçüde son
beş asrın ürünü olmak üzere, uluslaşma sürecine girmişlerdir (Tatar, Kazak,
Özbek vb.). Bazıları daha eski dönemlerden gelen bir mevcudiyeti sürdürmektedir
(Kırgız, Uygur, Başkurt vb.). Yakın tarih toplumlar için daima daha organik ve
daha çok ilgiye müstahak olduğu için, yakın zamana geldikçe ortaklık vurgusu
azalır ve dağınıklaşır. Bu yüzden, genel ilgiye mazhar olması beklenen ortak tarihin bitiş noktasını tespit
önem arz ediyor.
Bu işte en çok
belirleyici nitelikte iki etken bulunuyor. Tarihi süreç ve dil birliği konusu.
Coğrafyanın buna dâhil olması beklenir ama Türkler çok eski zamanlardan beri
çok geniş ve dağınık bir coğrafyada, açıkçası eski dünyanın hemen her yerinde
varlık sergiledikleri için, coğrafi yaklaşım ortaklık derecesini belirlemede
işi çıkmaza sokacaktır. Ayrıca, örneğin Kore’deki meselelerle meşgul olan
Göktürklerin Macar ovasında yerleşmiş Avarları dikkatle takip etmeleri,
bölgesellik gibi bir kıstası Türk tarihi içinde öne almanın zorluğu veya
gereksizliğini göstermektedir. Daha öte bir ifadeyle, Mançurya ve Macar ovaları
arasında uzanan uçsuz bucaksız Avrasya düzlüğü Türk tarihinin işleyiş sahasıdır
ve bu geniş arazinin neredeyse her noktası aynı önemdeki tarihi süreçlerin
mekânı olmuştur. Bu sebeple, Avrasya çapındaki etkileşimli tarihin işlediği
dönemin sonunu ortak Türk tarihi evresinin sonu olarak işaretlemekte sakınca
bulunmaz diye düşünüyoruz.
Bunun için iki seçenek
bulunuyor. Moğol istilası ikibin yılı geçkin bir zaman boyunca değişmeyen bir
kalıp içinde tezahür eden Avrasya’daki tarihi süreci sonlandırmış, kendi
rengini vurmuştur. Bu istilanın öncesi ve sonrası tamamen farklıdır. Bunun Türk
dil birliğinin sona ermesiyle eşzamanlılığı da böyle bir işaretleme yapmakta
bize hak veriyor. Lakin Moğol istilasından sonraki dönem de tamamen Türk
tarihinin öğesidir, hatta varis Cengizli devletleri tamamen Türk/Türkleşmiş
yapılardır.
Öte yandan, dil
birliğinin sona ermesi ile Moğol istilasının doğrudan bir ilgisi bulunmaz, buna
karşılık geç Cengizli devletleriyle başat giden uluslaşma süreçlerinin dil veya
lehçe sınırlarını keskinleştirdiği ve günümüzdeki görünümü ortaya çıkardığı
gerçeğiyle karşı karşıyayız. Yani birliği ortadan kaldıran şey Moğol
istilasının kendisi değil, sonraki çağlarda Avrasya sahasında etkinlik gösteren
uzun ömürlü Cengizli ve Türkmen devletleri olarak gözüküyor.
Gerçekten de 15.
yüzyılla birlikte günümüzdeki yapının nüveleri ortaya çıkıyor ve belli bir
istikrar içinde bunu kemikleştiriyor. Öncelikle Orta Türkmenlik diye tarif
etmek istediğimiz İran ve Azerbaycan çevresinin Türklüğü Cengizli döneminin tüm
kalıntılarını atarak ayağa kalkıyor ve doğuya kapıları kapatıyor. Artık doğudan
ne bir Timur geliyor ne de Şeybani Han gibi bunu deneyenler başarılı
olabiliyor. Orta Türkmenlik devlet-mezhep mihverinde Batı Türkmenliğiyle de sınırları
çiziyor. Öte yandan, daha erken başlayan bir süreçte Batı Türkmenliği
Osmanlı’nın şahsında daha önce hiç görülmemiş bir yapıya ulaşıyor.
Orta Asya’da ise
Timurluların son dönemlerinde günümüze kalacak yapı yerleşiyor. Özbeklerin
Timurluları kovmasını sadece bu yapı içerisindeki bir iktidar değişikliği
olarak görebiliriz. Bu yapı şimdiki Özbek kimliğini oluşturuyor ve
pekiştiriyor. 15. yy’da Timurlu iktidar sahasının dışında kalmış bozkır
bölgesindeki Cengizli soyundan hanların faaliyetleri ise günümüze Kazakları
miras bırakıyor. Büyük ölçüde en baştan Moğolların müttefiki olmaları sayesinde
birliklerini koruyan Kırgızlar da bu Kazaklaşma sürecinin ne tam içinde ne de
dışında olarak şimdiki yurtlarına yerleşiyorlar. Altınorda sahasında ise süreç
Tatar kimliğinin tüm Türk nüfusa teşmili şeklinde işliyor. Sadece bu kimliğin
bir alt birimi olarak niteleyebileceğimiz, Kafkas bozkırlarındaki göçebe tarzın
tezahürü olarak Nogaylık ortaya çıkıyor.
Biz bu süreçlerin kimlik
ve dil bağlamındaki ürünlerinin belirginlikten öte kesinlik kazandığı dönemi
ortak Türk döneminin sonu olarak işaretlemeyi öneriyoruz. Bunu kolaylık
içerecek bir tarihlemeyle 1500 yılı olarak yazabiliriz. İlginç şekilde, bu
dönemi takip eden çağ Türklüğün bütün tarih içindeki en muhteşem çağını teşkil
eder. 16. yy Türk asrıdır. Atlas Okyanusu kıyılarına ulaşmış dünyanın en büyük
devleti olan Osmanlı’nın Akdeniz devleti kimliği, en eski çağlardan beri Türk
tarih sahnesine dâhil olan Macar ovasını da hariçte tutmuyordu. Safeviler tam
manasıyla Türk bir devleti olarak İran ve çevresine hâkimdiler. Orta Asya’dan
kovulan Timurlular Babür’ün şahsında Hindistan’da yüzyıllarca sürecek bir
devlet kurmuşlardı. Orta Asya’nın güney/yerleşik şeridi Özbek, bozkır sahası
ise Kazak hanlıklarının idaresindeydi. Cengizli iktidar mirasının sürdüğü Doğu
Türkistan bağımsızdı. Altınorda sahasında ise yükselen Rusluk karşısında
gerileme emareleri 15. yy’da çoktan kendini gösterse de, hala güçlü Tatar hanlıkları
bulunuyordu. Ama artık ortak dönem bitmişti.
Özetlersek, geniş açıdan
bütün Türklerin bütün tarihleri Türk tarihinin konusunu teşkil eder. İşleyiş
açısından ise yerelleşmenin kesin hatlarla yerleştiği 15. yy sonunu ortak Türk
tarihinin sonu olarak belirlemeliyiz. Bunun öncesi, eğer tartışılacaksa ve
itiraz edilecekse de, 12. yy öncesi günümüzdeki bütün Türklerin sahibi ve
varisi olduğu tarihi dönemi teşkil eder. Bunlar birleştirici niteliktedir ve
özel vurguyu hak eder. Bunları önemsemeyip sonraki dönemden kişi, olay ve
olguları öne çıkartan yaklaşımlar haliyle ayrıştırıcı olacaktır. Elbette
Atatürk veya Resulzade veya Osman Batur veya Alaş Orda veya Ceditçilik Türk
dünyası bütünü açısından ayrıştırıcı değillerdir, olamazlar. Bu tarihi
değerleri ortak Türk tarihi dönemi ile birlikte değerlendirmek gerekmektedir.
Şahin Bey’in Gaziantep için önemi Samsun için öneminden haliyle fazla
algılanacaktır. Aynı şekilde Atatürk de Türkiye için haliyle Azerbaycan’dan
farklı bir yere sahiptir. Bu sadece doğal bir vurgudur. Birleştirici olan şey
Atatürk’ü binlerce yıllık Türk tarihinin bir parçası, bu süreklilik içindeki
bir zirve olarak görmek olacaktır. Yani iş milli tarihi yerel tarihe
indirgememekte başlıyor. Milli tarih kökü çok derinlerdeki bir ortak tarihin bir dalıdır.
Bugün Türkçe veya Türk
lehçeleri ve dilleri konuşan herkesi ‘Türk milleti’ tanımı altında toparlamak
mümkün gözükmüyor. Konu diğer toplulukların Türk adını kullanıp kullanmaması
değil, her coğrafyada bahsettiğimiz uluslaşma süreçlerinin sonucu olarak mevcut
yapıların çıkmış olmasıdır. İsim birliği çok sonraki, belki acil ihtiyaç
olmayan bir konudur. Zira bugün Slovak ve Slovenler aslında aynı ismi
kullanıyorlar ama bu onların ayrı uluslar olmasını engellemiyor. Türk topluluklarındaki
uluslaşma süreçlerini geri döndürmek gibi bir hedef de gerçekçi ve yerinde
olmayacaktır. Bunun yerine ortak tarih
vurgusu ile ‘fikirde birlik’
aşamasının tesisi daha elzemdir. Bunu doğal olarak ‘işte birlik’ takip edecektir. Fikirde ve işte birliğe kavuşmuş bir
Türk dünyasında ‘dilde birlik’ hele
de günümüzdeki iletişim ve etkileşim ortamlarında kendiliğinden gelecek bir
neticedir.
Öte yandan, sırf bugün
yaşanılan topraklarda hak iddia etmek için ortak
tarihi görmezden gelerek eski dönemler ile mevcut topluluk arasında
bağlantı kurmaya dönük çabaların tüm bu amaçların aleyhine sonuçlara götüreceği
uyarısıyla yazımızı bitirmek istiyoruz. Albanların veya Partların Türklükle
ilişkisinin araştırılması ayrı bir konudur, fakat Selçuklu dönemindeki
gerçekliği görmeyerek şimdiki Azerbaycan ve Türkmenistan ahalisini sırasıyla
doğrudan Alban veya Partlara bağlamak diğer Türk topluluklarıyla bağlantıyı
koparacaktır. Bunun vaki gerçekliği inkâr eden bilim dışılığı ortadadır, ancak
siyaset her zaman bilimselliği almadığı için, sahada büyük heyecan üretip fikirde
ve işte kendi yolunu çizmiş ayrıştırıcı süreçlere zemin hazırlama tehlikesi
bulunmaktadır. Bunu önlemenin yolu ortak
tarihin birleştiriciliğine tutunmaktan geçmektedir.
Jimmy Carter
"Derin Amerika ne istiyor? Bu taleplerin başarı ile sonuçlanması mümkün mü? Öncelikli olarak dünyadaki en doğru ve en objektif seçim, Venezuela'da oluyor. Bizzat bunun tanığı oldum. Şimdi seçilmiş bir lideri 'diktatör' diyerek indirmeye çalışmak, elbette bize yabancı değil. Bunun benzerlerini Ortadoğu'da gerçekleştirdik ve o bölgeyi bataklığa çevirdik.Hepimizin bildiği SIR bunlar... Şimdi yeni düzen için öncelikli olarak Venezuela'dan çok Ortadoğu'da barışı organize etmeliyiz. Bu konuda da atmamız gereken tek adım, Türkiye ile ortaklık yapmak. Türkiye, bölgenin en güçlü ülkesi. Müslüman bir ülke olması, bölgedeki liderlik rolünü güçlendiriyor. Eğer Türkiye'nin taleplerini yerine getirmediğimiz takdirde, yeni bir dünya düzeni kurulamaz"
Jimmy Carter,
“GÖBEKLİ TEPE YAYINLARI” HAKKINDA BAZI ÖNERİ VE HAYALLER, Bülent Ağaoğlu
“GÖBEKLİ TEPE YAYINLARI”
HAKKINDA BAZI ÖNERİ VE HAYALLER
(220 madde)
İstanbul, 5.12.2016
EYÜP KİTABİYAT MERKEZİ
İçindekiler
Haz.: Bülent Ağaoğlu
DÜŞÜNCE / HAYAL ÜRETİLMESİ HAKKINDA
Ne gibi yayınlar yapılması gerektiği hususunda beyin
fırtınası toplantıları düzenlenmesi.
Göbekli Tepe hakkındaki kitap, makale ve yazılardan Göbekli
Tepe yayın faaliyetleri üzerine önerilerin derlenmesi.
“Göbekli Tepe hakkında yayınlarımız az” konusunda düşünce
geliştirilmesi.
“Göbekli Tepe hakkında yerli akademik makale sayısı neden bu
kadar az” konusunda çeşitli uzmanların ve düşünürlerin görüşlerinin alınarak
bunların bir yayında toplanması.
Ekte yer alan “Yayın Türleri Listesi”nin Göbekli Tepe Yayınları
için düşünce, öneri ve hayal üretilmesi çalışmalarında kullanılması.
Mevcut yayınlar hakkında sorular sorulması. Bunların bir
dokümanda toplanması.
Göbekli Tepe hakkında “sorgulanmamış ezberler” yaklaşımıyla
düşünce üretilmesi. Örneğin; …
Dünyada yayıncılık trendlerinin takip edilmesi ve Göbekli
Tepe yayınları için bunların değerlendirilmesi.
Yıl başına ortalama kaç Göbekli Tepe kitabı ve basılı makalesi yayınlanıyor? Bunun
tespiti. Bu tespitin ne gibi faydaları olabileceğinin yazılması.
Göbekli Tepe hakkında kurulacak bir site aracılığıyla hayal
derlenmesi.
Göbekli Tepe hakkındaki önerilerin her birisi için “olası
faydası”, “neden” vs. çeşitli kriterlerle değerlendirme yapılması.
Göbekli Tepe hakkında çeşitli fikir yarışmalarının
düzenlenmesi.
Hediyelik eşya sektörünün, inanç turizmi sektörünün Göbekli Tepe hakkındaki düşünce, öneri ve
hayallerinin derlenmesi.
Hayaller konulu web sitelerinin Göbekli Tepe hakkında hayal
derlemelerinin sağlanması. (Bir kaynak: http://www.haberturk.com/yasam/haber/1202408-semih-yalman-turkiyeyi-dolasip-hayalleri-toplayacagim
) ** https://www.marketingturkiye.com.tr/soylesiler/semih-yalman-gelecek-genclerin-hayallerinde/
** http://www.dreamstalk.org/
Göbekli Tepe hakkında çok sayıda hayal, düşünce ve öneri
üretilmesinin sağlanması.
TV ve radyolarda Göbekli Tepe hakkında yapılması gerekenler
için düşünce geliştirilmesi.
Göbekli Tepe hakkında sorulabilecek soruların farklı kişiler
tarafından ayrı ayrı listelenmesi.
Göbekli Tepe’nin simgesel büyüklükte çeşitli objeler olarak
üretilmesi. Bunun için düşünce geliştirilmesi. “Nerelerde ve niçin bu objeler
kullanılmalı?”
Ayrı ayrı seçilen kişilerin Göbekli Tepe kitaplarından
seçilecek olanları okumalarının sağlanması. Bunu yaparken gözlemlerini,
düşüncelerini, hayallerini vs. not etmeleri. Daha sonra bunların
değerlendirilmesi.
İnovasyon sitelerinde Göbekli Tepe hakkında öneri üretiminin
sağlanması. (İş dünyası konulu bir örnek: http://www.acikinovasyon.com/ )
Göbekli Tepe hakkında binlerce hayal üretilmesi ve bunlardan
seçileceklerin bir kitapta toplanması.
Göbekli Tepe hakkında üretilecek önerilerden öncelikli
olanların bir ortak akıl heyeti tarafından tespit edilmesi.
Ufku geniş insanlardan oluşacak bir heyet tarafından Göbekli
Tepe hakkında hayaller üretilmesi.
Göbekli Tepe hakkında ticari olan ve olmayan video
üretenlerin tecrübelerine başvurulması.
Promosyon sektörünün Göbekli Tepe hakkında hayal üretmesinin
sağlanması.
Turizm sektörünün Göbekli Tepe hakkında hayal üretmesinin
sağlanması.
Arkeologların Göbekli Tepe hakkında hayal üretmesinin sağlanması.
ETKİNLİKLER DÜZENLENMESİ HAKKINDA
Yarışmalar
Göbekli Tepe hakkında çeşitli fikir yarışmalarının
düzenlenmesi.
2 yılda bir fotoğraf yarışması düzenlenmesi.
Göbekli Tepe’de dönemin hayatının hayal edilerek
resmedilmesi konulu yarışma düzenlenmesi. (Bir örnek: http://www.sanliurfaguncel.com/kultursanat-haberleri-gobeklitepede-yasam-hayal-edilerek-resmedildi-78362.html
)
Göbekli Tepe hakkında şiir, roman, hikaye, deneme vs.
yarışmaları düzenlenmesi.
Göbekli Tepe logo yarışması düzenlenmesi.
Çocuklar arasında Göbekli Tepe resimleri yarışması
düzenlenmesi.
Göbekli Tepe resimleri yarışması düzenlenmesi.
2 yılda bir Göbekli Tepe eser yarışması düzenlenmesi.
Dünyanın bütün ülkelerinden katılımın mümkün olması.
Diğerleri
Dünyada yapılacak olan din sempozyumlarına Göbekli Tepe konulu
tebliğlerle katılınması.
İlahiyat Fakültelerinde Göbekli Tepe konulu bir yayının
bedelsiz olarak dağıtılması.
Turizm lisans öğrencilerine Göbekli Tepe hakkında
hazırlanacak kitapçığın bedelsiz olarak dağıtılması.
Türkiye’ye gelen turistlere Göbekli Tepe kitapçığının
verilmesi.
Webde Göbekli Tepe dijital arşivinin kurulması.
Dünyada benzeri yerler hakkında ne gibi yayın
faaliyetlerinin yapıldığı hakkında bilgi toplanması.
Yerli-yabancı kitap fuarlarında Göbekli Tepe standı
kurulması.
Turist rehberlerine Göbekli Tepe kitapçığı verilmesi.
Göbekli Tepe hakkında mevcut kitaplardan seçilecek olanların
veya yazdırılacak olanların gazeteler tarafından promosyon olarak verilmesi.
Göbekli Tepe hakkında tirajı en yüksek ilk 5 kitabın tespit
edilmesi.
Göbekli Tepe hakkında Türkçe eser verenlerin isimlerinin
listelenmesi.
Göbekli Tepe hakkındaki yayınların, mesela 20 sene sonraki
durumunun geleceği nokta için simülasyon yapılması.
Wikipedia’nın mevcut web sitelerinin Göbekli Tepe’nin
tanıtımı için değerlendirilmesi.
Şanlıurfa, İstanbul ve Ankara’da Göbekli Tepe İhtisas
Kütüphanesi kurulması.
Göbekli Tepe yayınları hakkında kısa, orta ve uzun vadeli
planlar hazırlanması.
Türkiye’deki arkeoloji öğrencilerine Göbekli Tepe Kaynakçası
hediye edilmesi veya web’e konulacak Göbekli Tepe Kaynakçası’ndan öğrencilerin
haberdar edilmesi.
Ülkemizdeki tüm kitap fuarlarında mevcut tüm Göbekli Tepe kitaplarının
bir standta tanıtılması.
Göbekli Tepe hakkında çıkan her yeni kitabın anında
basın-yayın organlarında etkili tanıtımının sağlanması.
Göbekli Tepe hakkında günümüze kadar kitap yazanlara çeşitli
armağanlar verilmesi.
Bulmacalarda Göbekli Tepe’nin de sorulması.
Ülkemizde ve dünyada Göbekli Tepe hakkında kitap yayınlayan
yayınevlerine armağanlar verilmesi.
Ülkemizde Göbekli Tepe hakkında kitap ve makale yazanların
katılacağı paneller düzenlenmesi.
Gazetelerde ve dergilerde Göbekli Tepe’ye ilginin sıcak
tutulmasının sağlanması.
Ülkemizin “en önemli” arkeolojik değerlerinin, tarihi
eserlerinin (anıtlarının) tanıtımı konulu sempozyumlar düzenlenmesinin sağlanması.
Din konulu uluslar arası bibliyografik veritabanlarında Göbekli
Tepe hakkındaki yayınların yer almasının sağlanması.
Göbekli Tepe’nin İmam Hatip Okulları öğrencilerine
tanıtımının sağlanması.
Göbekli Tepe hakkında web’de dijital kopyası yer alan kitap
ve makalelerin toplam sayısı nedir?
Türkiye’de mevcut basın-yayın mesleki kuruluşlarına mektup
gönderilerek Göbekli Tepe tanıtımı konusunda desteklerinin ve görüşlerinin
talep edilmesi.
Göbekli Tepe tanıtımı sempozyumu düzenlenmesi.
Ülkemizde seçilecek birkaç kütüphanede açık raf sisteminde Göbekli
Tepe konulu kitaplara yan yana yer verilmesinin sağlanması.
Verimli şekilde değerlendiremediğimiz varlıklarımız hakkında
kütüphane kurulması.
Gazetelerin çıkarmakta olduğu kitap eklerinde Göbekli Tepe hakkında
çıkan tüm kitapların tanıtılmasının sağlanması.
Dünya’da din üzerine düzenlenecek toplantı temelli
etkinliklerin (kongre, sempozyum, çalıştay vs.) Şanlıurfa’da yapılmasının
sağlanması.
Gönüllü kuruluşların (STK’ların) Göbekli Tepe ile ilgili
etkinlikler yürütmelerinin sağlanması.
Youtube vs. video web kaynaklarında mevcut Göbekli Tepe hakkındaki
videoların (belgeseller vs.) görüntülenme sayılarının artmasının sağlanması.
Göbekli Tepe denildiğinde yabancıların aklına Türkiye’nin
gelmesinin sağlanması.
Göbekli Tepe denildiğinde yabancıların aklına Şanlıurfa’nın
gelmesinin sağlanması.
Türkiye denildiğinde yabancıların aklına Göbekli Tepe’nin de
gelmesinin sağlanması.
TV yarışma programlarında Göbekli Tepe hakkında sorular
sorulması.
Göbekli Tepe hakkında yurtdışında ve ülkemizde sergiler
düzenlenmesi.
Miniatürk’te Göbekli Tepe’nin de yer alması.
Yurtdışında Miniatürk tarzı sergilerde Göbekli Tepe’nin de
yer alması.
Göbekli Tepe kitapları ve dergi özel sayıları sergisi
düzenlenmesi.
Her gün Göbekli Tepe hakkında çıkan yerli ve yabancı
haberlerin ve yazıların aranması ve kayıtlarının tutulması.
Online tam metin kitap (e-kitap) veritabanlarında Göbekli
Tepe hakkındaki kitapların yer alması.
Konusu Göbekli Tepe olmayan kitaplarda ve makalelerde Göbekli
Tepe hakkında ilgili sayfaların tespit edilmesi.
Göbekli Tepe’nin dünyanın önemli konularından birisi haline
gelmesinin sağlanması.
Göbekli Tepe hakkında kampanyalar hazırlanması.
Göbekli Tepe hakkında konferanslar verilmesinin sağlanması.
(Bir örnek: http://sanat-magazin.com/program/29-ekim-cumartesi-gunun-konferansi/
)
YAYINLAR HAZIRLANMASI HAKKINDA
Dergi
Yılda 3 kez İngilizce Göbekli Tepe dergisi yayınlanması: (1)
Akademik dergi; (2) Popüler dergi.
Göbekli Tepe hakkında dergi özel sayıları yayınlanması.
Görsel
İlgili belgesellerin çoğalması.
Filmler hazırlanması.
Animasyonlar hazırlanması.
Çizgi filmler hazırlanması.
Göbekli Tepe tablolarının (resim) üretilmesinin sağlanması.
Ressamların Göbekli Tepe’ye davet edilerek tablo
hazırlamalarının teşvik edilmesi.
Göbekli Tepe çizimlerinin üretilmesinin sağlanması.
Mevcut Göbekli Tepe animasyonlarının tespit edilip
listelenmesi ve yenilerinin üretimi için çalışmalar yapılmasının sağlanması.
Göbekli Tepe hakkında
bilgisayar oyunları hazırlanması.
Harita
Katlanır harita yayınlanması. (Şimdiye kadar tespit
edemedim).
Karikatür
Göbekli Tepe hakkında karikatürler yayınlanması.
Kitap
Çocuklar için kitapçık (broşür) yayınlanması.
Prestij kitabı hazırlanması ve çeşitli dillerde
yayınlanması.
e-kitaplar hazırlanması.
2 yılda bir Göbekli Tepe eser yarışması düzenlenmesi.
Dünyanın bütün ülkelerinden katılımın mümkün olması.
Kitap olarak Göbekli Tepe Kaynakçası hazırlanması. (1)
Klasik künyeli kaynakça; (2) Özetli Kaynakça; (3) Eleştirmeli kaynakça.
Kısa, az ve öz Göbekli Tepe kitapçığı hazırlanması.
Göbekli Tepe’yi
tanıtıcı turistik yayınların çok sayıda dilde ayrı ayrı yayınlanması.
Çeşitli dillerde kısa, az ve öz kitapçıklar yayınlanması.
Göbekli Tepe hakkında “Görsel Not Tutma (Visual Note
Taking)” yöntemiyle kitapçık yayınlanması. (Konu hakkında bir yazı: http://tinaztitiz.com/6547/6547/ )
Yayınlarda yer alan metinlerden önemli denilebilecek
olanların toplanması, seçilmesi ve bunların bir kitapta toplanması.
Göbekli Tepe fotoğrafları kitabı yayınlanması.
“Basında GT” başlıklı Türkçe, İngilizce ve Almanca 3 ayrı
kitap yayınlanması.
“Köşe yazılarında GT” başlıklı Türkçe-İngilizce ve Almanca 3
ayrı kitap yayınlanması.
Göbekli Tepe konulu röportajların bir kitapta toplanması.
Hikaye tarzı anlatımla kitapçıklar hazırlanması.
“Göbekli Tepe ve Din” konulu çeşitli dillerde kitaplar
hazırlanması.
“Sayılarla GT” kitapçığı hazırlanması.
Göbekli Tepe hakkında yabancı kitapların Türkçe
çevirilerinin yapılarak yayınlanması.
Göbekli Tepe hakkındaki makalelerden seçilenlerin bir
kitapta yayınlanması (Türkçe-İngilizce-Almanca)
Göbekli Tepe hakkında seçilen 100 yerli-yabancı haberin
Türkçe-İngilizce ve Almanca 3 ayrı kitapta yayınlanması.
Çeşitli dillerde Göbekli Tepe konulu çizgi romanlar
yayınlanması.
“Göbekli Tepe’nin önemi” başlıklı bir kitapçık hazırlanması.
Cep kitapların yayınlanması.
Çeşitli dillerde turistik kitapların yayınlanması. (Şu anda
hiç yok).
“Dünyanın en gizemli, en çarpıcı 10 tarihsel anıtı”
kitabının yayınlanması.
Dünyanın en gizemli, en çarpıcı tarihsel anıtları hakkındaki
yayınların kaynakçasının hazırlanması.
Göbekli Tepe’nin ilgili olduğu her bir konu alanı (Din,
arkeoloji vs.) hakkında; Kitap yayınlanması (Monografi) / Konu ile ilgili
makalelerin derlenip ayrı bir kitapta yayınlanması.
Her bir yayının incelenerek alıntı olarak cümleler seçilmesi
ve bunların geniş bir kitapta yayınlanması.
“Tarihin Sıfır Noktası Göbekli Tepe” ve “Zamanın Sıfır
Noktası Milion Taşı” kitaplarının turistlere yönelik olarak hazırlanması.
Bulunan objelerin fotoğraflarının bir kitapta yayınlanması.
Göbekli Tepe hakkındaki makalelerden “öz” ü (özet, abstrakt)
olanların bu bölümlerinin bir kitapta derlenmesi.
Göbekli Tepe hakkındaki kitap ve dergi makalelerinin
listesinin hazırlanması. Bunların dillere göre düzenlenmesi.
Göbekli Tepe hakkındaki kitapların “İçindekiler”
sayfalarında yer alan başlıkların da Göbekli Tepe Kaynakçası için
indekslenmesi.
Göbekli Tepe hakkındaki akademik makalelerin bir kitapta
yayınlanması.
Göbekli Tepe hakkında yayınlanan haberlerin bir dokümanda
derlenmesi.
Türkiye’deki en önemli 10 antik dönem anıtına ilişkin kitap
hazırlanması ve yayınlanması.
Yabancı dillerdeki Göbekli Tepe hakkındaki kitapların ve
makalelerin Türkçe’ye çevrilip yayınlanmasının sağlanması.
Göbekli Tepe hakkında bir başyapıt hazırlanması.
“Tarihin 10 [veya 20 veya 100] Gizemi” adıyla hazırlanacak
eserlerde Göbekli Tepe’nin de yer almasının sağlanması. (Mesela http://www.hurriyet.com.tr/icinde-ne-oldugu-en-cok-merak-edilen-tarihin-10-gizemi-40088380
adlı haberde yer almamış ).
Göbekli Tepe hakkında mevcut tek tezin kitap olarak
yayınlanması.
Yayınevlerinin Göbekli Tepe hakkında kitap yayınlamalarının
sağlanması.
Türkiye Tarihi Anıtlar Ansiklopedisi hazırlanması ve
yayınlanması.
Her sene, yeni yayınlanan Göbekli Tepe hakkındaki
yerli-yabancı makalelerin bir kitapta derlenip basılması.
Dünyanın en önemli keşiflerini içeren bir kitap hazırlanması (Mesela; “100 önemli
keşif”) ve bu yayında Göbekli Tepe’ye yer verilmesinin sağlanması.
Göbekli Tepe hakkında yayınlanan her bir kitap ve makalenin
katkılarının tespit edilmesi ve bunların bir kitapta derlenmesi.
Tanıtma Kaynakçası hazırlanması.
Din Kaynakçası hazırlanması.
Göbekli Tepe Ansiklopedisi hazırlanması.
İnanç Turizmi kaynakçası (Dünya ve Türkiye İtibariyle)
hazırlanması.
Göbekli Tepe ile bağlantılı konular hakkında özet bir yayın
hazırlanması. Bu yayında Göbekli Tepe ile ilişkili konuların bağlantısının
açıklanması. Mesela; Göbekli Tepe ve Arkeoloji / Göbekli Tepe ve Tarih / Göbekli
Tepe ve Eskiçağ Tarihi / Göbekli Tepe ve Kozmoloji / Göbekli Tepe ve Turizm / Göbekli
Tepe ve Sınır Ötesi / Göbekli Tepe ve Gizem / Göbekli Tepe ve Din.
Turizm Kaynakçası hazırlanması.
Göbekli Tepe kitaplarının renkli kapak resimlerini içerecek
şekilde her birisini kısaca tanıtacak bir “Göbekli Tepe Kitapları Kataloğu’nun
Türkçe ve İngilizce iki ayrı kitapçık olarak yayınlanmasının sağlanması.
Göbekli Tepe’yi kapak yapan dergilerin tespiti ve kapak
görsellerinin bir kitapçıkta toplanıp yayınlanması.
Göbekli Tepe hakkında özel sayı yayınlamış dergilerde yer alan
yazıların bir kitapta toplanması.
“Anadolu’nun İlkleri” kitabı hazırlanması ve kapağında Göbekli
Tepe’nin yer alması.
“Dünyanın İlkleri” kitabının hazırlanması ve kitap kapağında
kolaj yapılarak Göbekli Tepe’ye de yer verilmesi.
Mabetler (Tapınaklar) kitabı hazırlanması ve Göbekli Tepe görselinin
kitabın kapağında yer alması.
Birkaç dilde “Din” kitabı hazırlanması ve Göbekli Tepe görselinin
kitap kapağında yer alması.
Göbekli Tepe hakkındaki kitap ve makalelerin İngilizce
olarak da yayınlanması.
Mevcut ve bundan sonra çıkacak olan kitapların e-kitap
formatında da yayınlanmasının sağlanması.
Göbekli Tepe Sözlüğü hazırlanması.
Göbekli Tepe hakkında boyama kitabı hazırlanması.
Kültür varlıkları
hakkında yayınlanacak kitaplarımızda Göbekli Tepe’nin kapsamlı bir
şekilde yer almasının sağlanması.
İngilizce olarak yayınlanabilecek eserler konusunda bir
öncelik listesi oluşturulması.
Ülke çapında yapılacak etkinliklerle derlenebilecek hayaller
dokümanının İngilizce olarak da yayınlanması.
Madde
Tüm web ansiklopedilerinde Göbekli Tepe hakkında madde yer
almasının sağlanması.
Makale
Dini yerli ve yabancı dergilerde Göbekli Tepe hakkında
makaleler yayınlanması.
Göbekli Tepe hakkında Türkiye’de sadece 1 tez hazırlanmış.
Bunun nedenlerini irdeleyen bir makale hazırlanması.
Göbekli Tepe hakkındaki kitap eleştirmelerinin,
değerlendirmelerinin ve incelemelerinin listesinin hazırlanması.
Göbekli Tepe hakkında dokümantasyon merkezlerinin
kurulmasının yararlarına ilişkin bir makale hazırlanması.
Gazetelerin seyahat eklerinde çıkan Göbekli Tepe hakkındaki
haberlerin tespiti ve içeriklerinin değerlendirilmesi ve akabinde bir makalede
yayınlanması.
Anadolu’daki en önemli yerleşimlerin ve buluntuların zaman
çizelgesinin derlenerek yayınlanması.
Dünyadaki en önemli arkeolojik buluntuların zaman
çizelgesinin hazırlanıp yayınlanması.
Göbekli Tepe tanıtımı hakkında günümüze dek yapılan
etkinliklerin listelenmesi.
Türkiye’nin en önemli arkeolojik buluntularının tanıtımı
için günümüze dek yapılanlar hakkında makaleler hazırlanması.
“Göbekli Tepe ve Sorgulanmamış Ezberler” konulu bir makale
hazırlanması.
Göbekli Tepe hakkında Türkçe makale sayısının artması: Bunun
için, Göbekli Tepe hakkında yazılabilecek makalelere ilişkin bir liste
hazırlanması. Ayrıca Göbekli Tepe’nin hangi konu alanlarıyla ilgili olduğunun,
örneklerle anlatan bir makale hazırlanması.
BT neden açık olarak kalmadı da toprak altında gömülü kaldı?
Bunun cevaplarının bir dokümanda verilmesi.
Rapor
Göbekli Tepe literatürü hakkında her yıl değerlendirme raporları
yayınlanması.
Her sene yayınlar hakkında rapor yayınlanması.
G20 ülkelerinin ulusal kütüphanelerinde mevcut Göbekli Tepe konulu
kitapların künyeleri (isimleri) ve sayıları hakkında rapor hazırlanması.
Türkiye’nin önde gelen kütüphanelerinde ve tüm üniversitelerinde
mevcut Göbekli Tepe konulu kitapların isimleri ve sayıları hakkında rapor
hazırlanması
“G20 ülkelerinde önemli, tarihi eserlerin tanıtımı için
neler yapıldı / yapılmakta” konusunda bir rapor hazırlanması.
Yerli ve yabancı basında çıkan haberlerin tespit edilmesi
sonucu oluşacak listenin sayısal dağılım tablosunun hazırlanması. Bulguların
yazılması ve yorumlarda bulunulması.
Göbekli Tepe hakkındaki yayınların sayısal dağıtım
tablosunun hazırlanması.
Dünyanın en önemli tarihi anıtları hakkında karşılaştırmalı
tablo hazırlanması.
Göbekli Tepe ve benzeri arkeolojik keşiflerin tanıtımı için
ne gibi yayın faaliyetlerinin yapıldığı hakkında rapor hazırlanması.
Ülkemizde inanç turizmi konulu yayınların profilinin
hazırlanması.
Tüm web imkanlarının (web siteleri, sayfaları, facebook,
twitter vs.) Göbekli Tepe için kullanılması hakkında mevcut durumu anlatan,
değerlendiren ve analiz eden bir raporun hazırlanması.
Çıkmış haberlerin 3 ayda bir tablolar eşliğinde raporunun
hazırlanması.
Tez
Tezlerin çoğalması.
Yabancı tezler hazırlanması için teşvik mekanizması
düzenlenmesi.
Göbekli Tepe hakkında yabancı tezlerin çoğalmasının
sağlanması.
Web
Wikipedia’da her bir konu disiplini ve Göbekli Tepe ilişkisi
hakkında madde yazılması.
Göbekli Tepe hakkında dört dörtlük bir web sitesi kurulması
ve 1. Derece önem verilerek güncelleştirilmesi.
Göbekli Tepe Kaynakçası’nın kurulabilecek web sitesinde
yayınlanması.
Göbekli Tepe hakkındaki kitapların “İçindekiler”
sayfalarının webde yayınlanması.
Tam metin ve bibliyografik veritabanlarında uygulanan en
yeni tekniklerin web’de düzenlenebilecek Göbekli Tepe Kaynakçası’na uygulanması
ve bu yeni tekniklerin devamlı takip edilerek değerlendirilmesi.
Göbekli Tepe Kaynakçası’nın web’de, çok sayıda raporlamayı
mümkün kılacak şekilde yapılandırılması. (Örnekler:….)
Wikipedia’da kısa, az ve öz bir şekilde madde madde yazı
yayınlanması. (Şu anda Göbekli Tepe hakkında en önemli bigileri içeren bir
metin yok mu?)
Web’de
yayınlanabilecek kaynakça için tasnif değişkenlerinden bir örnek;
akademik kaynaklarda yayınlanmış yazılar – Popüler kaynaklarda yayınlanmış
yazılar.
Wikipedia’daki Göbekli Tepe maddesinin geliştirilmesi. Özel
önem verilerek güncelleştirme yapılması.
Wikipedia’daki Göbekli Tepe maddesine “Kaynakça” başlığı
eklenmesi ve ileride yayınlanabilecek Göbekli Tepe Kaynakçası’nın burada
künyesinin yer almasının sağlanması.
Verimli şekilde değerlendiremediğimiz varlıklarımız hakkında
web sitesi kurulması.
Diğerleri
“Göbekli Tepe’ye nasıl turist çekeriz” konusunda
sempozyumlar düzenlenmesi, tezler, makaleler vs. hazırlanması.
“Göbekli Tepe’ye nasıl turist çekeriz” konusunda tezler, makaleler vs. hazırlanması.
Göbekli Tepe hakkında yabancı yayınların çoğalması için
teşvik mekanizması kurulması.
Akademik makalelerin çoğalması için teşvikler verilmesi.
Mevcut Göbekli Tepe yayınlarının değerlendirilmesi.
İlk yayından günümüze kadar olan yayınların sayısal
dağılımına ilişkin tabloların hazırlanması, bulguların ortaya konulması,
yorumlarda bulunulması.
İlgili ansiklopedi maddelerinin bir yayında toplanması.
Göbekli Tepe Kronolojisi hazırlanması.
Göbekli Tepe tanıtım ihtiyaçları ve ilgili sorunları
hakkında yayınlar hazırlanması.
Göbekli Tepe Kaynakçası’nın konu başlıklarına göre
düzenlenmesi.
Dünyanın en gizemli, en çarpıcı tarihsel anıtları hakkındaki
yayınların kaynakçası hazırlanırken bu kitaplarda Göbekli Tepe hakkındaki
mevcut ilgili sayfaların tespiti.
Bundan sonra çıkacak “keşifler” konulu yayınlarda Göbekli
Tepe’ye yer verilmesinin sağlanması.
Yayınlarla insanlarımızın Göbekli Tepe’yi bilmelerinin
sağlanması.
Göbekli Tepe hakkındaki tüm yayın türlerindeki malzemelerin
tirajlarının listelenmesi. Bunların liginin kurulması.
Tiyatro oyunlarının hazırlanması.
Göbekli Tepe hakkında kitap, makale, tez vs. hazırlayan
yerli ve yabancı kişilerle röportajlar yapılması.
Geçmişten günümüze kadar verimini gereken düzeyde
alamadığımız çeşitli varlıklarımız hakkında yayınlar hazırlanması.
Göbekli Tepe hakkında fıkra üretilmesinin sağlanması.
“Göbekli Tepe ve Din” konulu yeni yazılı eserler
hazırlanması.
Göbekli Tepe hakkında “Sıkça Sorulan Sorular” (FAQ) dokümanı
hazırlanması.
ÇEŞİTLİ
“Büyük bir organizasyon ve hayal gücünün eseri olan
Göbeklitepe bu büyüklükteki en eski anıt, ilklerin ötesinde, birçok anlamda
tarihin sıfır noktasını oluşturuyor.” https://www.dogusgrubu.com.tr/tr/tarihin-otesinde-gobeklitepe
EK: YAYIN TÜRLERİ LİSTESİ
Afiş
Akademik
Dergiler
Akademik
Kitaplar
Akademik
Yayınlar
Albüm
Almanak
Animasyon
Ansiklopedi
Ansiklopedi
Maddesi
Antoloji
Araştırma
makaleleri
Asetat
Atlas
Ayrı
Baskı
Ayrıbasım
Bant
Basılı
Dergiler
Basılı
yayınlar
Basılmamış
çalışma
Basma
Eserler
Basma
Kitaplar
Basmalar
Bildiri
Bilgi
Kaynakları
Bilgisayar
Çıktısı
Bilgisayar
Dosyası
Bilgisayar
Oyunu
Bilimsel
Yayınlar
Blog
Bölgesel
süreli yayın
Broşür
Bulmaca
Bülten
CD
CD-ROM
Cep
Kitabı
Çalışma
Yaprakları
Çıktı
Çizgi
Film
Çizgi
Roman
Çizim
Çoğaltma
Daktilo
Davetiye
Dergi
Derleme
makaleleri
Ders
Kitapları
Dia
Dijital
Dergi
Dijital
Gazete
Dijital
Kitap
Dijital
kopya
Dijital
yayın
Disk
Disket
Duyuru
DVD
e-doküman
e-gazete
Eğitsel
Oyun
e-Harita
E-Kitap
El
İlanı
El
Kitabı
El
Yazması
Elektronik
Dergi
Elektronik
Doküman
Elektronik
Gazete
Elektronik
Kaynak
Elektronik
Kitap
Elektronik
Kitap
Elektronik
Yayın
e-müzik
E-Portfolyo
Etkileşimli
Multimedya
e-video
E-Yayınlar
Ferman
Figür
Film
Fotoğraf
Fotoğraf
Negatifi
Fotokopi
Gazete
Gazete
Kupürü
Gerçek
Nesne ve Modeller
Görsel
malzeme
Görsel
Yayınlar
Grafik
Grafik
Görüntü
Gravür
Gravür
Gri
yayın
Haber
Harita
Hat
İlan
İllüstrasyon
İmaj
İnsert
İnternet
Kaynağı
İnternet
sitesi
Karikatür
Kartografik
Materyal
Kartpostal
Kaset
Katalog
Kesik
Kesme,
katlama-yapıştırma materyalleri
Kılavuz
Kit
Kitap
Kitapçık
Kitapdışı
Materyal
Kompakt
Disk
Kompüter
Dosyası
Konferans
Metinleri
Konferans
Posteri
Kupür
Levha
Madde
Magazin
Dergiler
Makale
Mikrofiş
Mikroform
Multimedya
(Çoklu Ortam-Ses-Video-Resim-Grafik)
Müzik
Müzik
Notası
Nadir
Eser
Negatif
Oyun
Oyun
Ön
Baskı
Pankart
Para
PDF
dokümanı
Periyodik
Piyes
Plak
Plaket
Plan
Popüler
Dergiler
Popüler
Yayınlar
Poster
PPS
dokümanı
Proje
Pul
Radyo
Yayını
Rapor
Rehber
Resim
Resimli
Kitap
Röportaj
Röprodüksiyon
Ses
Kaseti
Ses
Kaydı
Sesli
Kitap
Söyleşi
Süreli
Yayın
Tablo
Takvim
Tam
metin
Tebliğ
Teksir
Televizyon
Programları
Tepegöz
Asetatları
Tez
TV
Yayını
VHS
Video
Video
kaseti
Web
sayfası
Web
sitesi
Word
dokümanı
XLS
dokümanı
Yansı
Yap-Bozlar
Yaygın
süreli yayın
Yayınlanmamış
çalışma
Yazıcı
Çıktısı
Yazmalar
Yerel
süreli yayın
Yıllık
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)