Türklerin Müslüman olmalarından belki yarım, belki bir asır sonra İslâm dininin Turan Yurtlarında bir kültür ve bir medeniyet hâline gelmesi gerek İslamî ve gerekse temel ilimler (Matematik, Cebir, Fizik, Astronomi vs.) kendi devirlerinde koca bir dünyaya meydan okuyan üstün yetenekli ve Türk asıllı birçok ilim adamlarının çıkması ve Türklerin her şeyden önce bu büyük kültür ve medeniyetin alt yapısını hazırlamaları fevkalade önemli bir olaydır.
Nitekim Aydın Sayılı bu güzel gelişmeleri kendine has bir üslupla yorumlamış ve şöyle demiştir;
“Özellikle Orta-Asyanın bu ilim ve tefekkür faaliyetinde çok önemli bir yere sahip olduğunu sarih bir şekilde görüyoruz. Orta Asya ise Türklerin Ana Yurdudur. Bu itibarla İslâm Orta Çağ tefekkür tarihinin bu yönünün bizi ilgilendirmesi tabiîdir.
Ayrıca Türklerin; İslâm dünyası medeniyetine katkıları onun kökeninde ve başlangıçlarından itibaren büyük pay sahibi olmaları, büyük hizmette bulunmuş olmaları şeklindedir. Oluşmuş bir medeniyetle sonradan katılarak ona hizmet olmalarından ibaret olmaktan uzaktır”.
Orta-Asya ve Turan Yurdunda sadece Hadis, Tefsir, Kelâm ve Felsefe gibi nakli ve akli ilimler değil, Fen Bilimleri yani Hesap, Matematik, Cebir ve Geometri gibi ilimlerde gelişmiş, bu ilimlerin Türkler arasından birçok öncüleri çıkmış ve onlar sayesinde Orta-Asya Türk İslâm Medeniyeti yeni altın bir devir yaşamıştır.
Ne ilginçtir ki Türklerin büyük kitleler hâlinde Müslüman olmaları ve bundan yarım asır hatta bir asır sonra İslâm dininin Turan Yurtlarında bir büyük kültür ve medeniyet hâline gelmesi gerek İslâm ve gerekse Fen Bilimleri yani Hesap, Matematik, Cebir, Geometri vs. ilimlerinin koca bir dünyaya meydan okuyacak üstün yetenekli ve Türk asıllı birçok ilim adamlarının çıkması ve böylece bu Türklerin her şeyden önce Orta-Asya İslâm Kültür ve Medeniyetinin alt yapısını hazırlamaları bize göre o asrın fevkalade büyük ve önemli bir olayıdır.
Bu bakımdan merhum Aydın Sayılı'nın da dediği gibi;
“Bilgi birikimi medeniyet kurma faaliyetinin temel unsurudur. Böyle olunca tefekkür tarihine katkı, medeniyet kurma faaliyetine katkıların en başında geleni olmaktadır. Bu itibarla, Orta-Çağ İslâm Medeniyetini kurma işinde Türklerin büyük katkıya sahip olmaları, onları evrensel tarihte çok şerefli bir yere sahip olmaları açısından da büyük önem taşır"
Kaynak: https://leventagaoglu.blogspot.com/2018/02/matematik-tip-ve-astronomi-gibi-temel.html
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder