Türkçenin zengin tarihinden notlar
Sondan eklemeli dil yapısı sayesinde, Türkçede, rekor kelimeler türetilebilir. Öyle ki; "Dünyanın en uzun kelimesi" yarışmasında dilimizin zenginliğini ortaya koyan birinciliğimiz bile var.
Özel İçerik | 06.12.2018 - 14:43..
Dilimiz bizim ve parçası olduğumuz doğanın bir yansımasıdır. Onda kendimizi bulur, duygularımızı ifade ederiz. Türkçe, şu anda dünya üzerinde en çok konuşulan 5’inci dil. Dilimizin sondan eklemeli yapısı, dil anlatımda sınır tanımıyor. Merkezi Fransa’nın Lyon kentinde bulunan Euronews kanalının imza attığı dil yarışmasında (2017), Türkçemiz bir kelimenin ne kadar uzun olabileceğini ortaya koydu. Bakalım bu kelimeyi tek nefeste okuyabilecek misin?
TÜRKÇENİN SERÜVENİ
En eski yazılı eserlerimiz olan Göktürk (Orhun) Kitabeleri’ni, tarih dersinden hatırlarsınız. Bu kitabelerin tümü 10 bin kelimeyi içeriyor. En çok bilinen Kül Tigin, Bilge Kağan ve Tonyukuk Kitabeleri'nde sadece 5 binden fazla kelime vardı.
Türk dillerinin yazılı metne dayalı tarihleri; 7.-9. yüzyıl Orhun Türkçesine kadar uzansa bile, Türkiye Türkçesi için, Anadolu'ya göç eden Oğuzların 11. yüzyıldan sonra, kendi lehçeleri üzerine kurdukları yazı dilini başlangıç sayar.
Türkçenin tarihi serüveni; Göktürk Alfabesiyle başlıyor, ardından Çin kökenli Türk Harfleri, İslamiyet'in kabulünden sonra Arap Kökenli Türk harfleri, Rus işgali sonrası Orta Asya'da zorunlu kılınan Kiril Alfabesi, Latin kökenli Türk Alfabesi ve daha sonra 1 Kasım 1928'de TBMM tarafından kabul edilen Latin kökenli Türk abecesi ile tamamlanıyor.
Yukarıdaki videoya yapılan son yorumlarTümünü Gör | Yorum Ekle
TÜRKÇEDE 3 LEHÇE VAR
1. Saha (Yakut) Türkçesi: Kuzeydoğu Rusya'da bulunan Yakutistan Özerk Cumhuriyeti'nde konuşulan dil.
2. Çuvaş Türkçesi: Çuvaşistan Özerk Bölgesi'nde konuşulan dil.
3. Halaç Türkçesi: İran'ın Türkmenistan'a yakın bölgelerinde konuşulur.
2. Çuvaş Türkçesi: Çuvaşistan Özerk Bölgesi'nde konuşulan dil.
3. Halaç Türkçesi: İran'ın Türkmenistan'a yakın bölgelerinde konuşulur.
Türkçe, diğer Türk dilleriyle birlikte Altay dil ailesinin bir kolunu oluşturur. Bu ailenin diğer üyeleri Moğolca, Mançu-Tunguzca ve Korece olarak tamamlanıyor. Japoncanın Altay dil ailesinin bir üyesi olup olmadığı tartışma konusu.
TÜRK DİL KURUMU
Dil İnkılabı, Atatürk'ün 1932 yılında dili sadeleştirmek amacıyla Türk Dili Tetkik Cemiyeti'ni kurmasıyla devam etti. Kuruluşundan bir süre sonra Türk Dil Kurumu adını alan cemiyetin çalışmaları olumlu sonuçlar vererek, Türk dilinin Arapça, Farsça kelimelerden arındırılıp sadeleşmesi yolunda önemli adımlar atıldı. Türk Dil Kurumu bugün, 1983 yılında kurulan Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu bünyesinde, tüzüğü yeniden düzenlenmiş olarak faaliyetlerini sürdürüyor.
BUGÜN KİMLER TÜRKÇE KONUŞUYOR?
Türkçe günümüzde; Türkiye, Azerbaycan, Türkmenistan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Doğu Türkistan, Tataristan, Başkurdistan, Çuvaşistan, Altay, Tuva, Hakas, Yakut (Saha), Dağıstan, Kabartay-Balkar, Karaçay-Çerkes, Kırım Özerk Cumhuriyetleri gibi nüfusunun çoğu Türk olan devletlerin yanında; Bulgaristan, Romanya, Makedonya, Moldova, Almanya, Afganistan, Hollanda gibi ülkeler ile Batı Trakya, Kuzey Irak, Kuzey İran ve Moğolistan’ın batısında da konuşuluyor.
FRANSA’DAKİ YARIŞMAYI KAZANAN TÜRKÇE KELİME
Merkezi Fransa’nın Lyon kentinde bulunan Euronews kanalının imza attığı dil yarışmasında, Türkçemiz bir kelimenin ne kadar uzun olabileceğini ortaya koydu.
İncelenen pek çok dil arasında en uzun kelimeye sahip dil olarak Türkçe seçildi. Üstelik bu sözcük tam 75 harf, evet yanlış duymadınız tam 75 harften oluşuyor.
‘’Muvaffakiyetsizleştiricileştiriveremeyebileceklerimizdenmişsinizcesinesiniz’’
Dilimize Arapça’dan geçmiş olan muvaffak kelimesi bir şey başarmış, başarılı kimse anlamına geliyor. Tam anlamıyla ise “Hemencecik başarısızlaştırıcı hâline getiremeyeceğimiz kişilerden biriymişsiniz gibi” demek.
İNGİLİZCE 45 HARFLE 2’İNCİ SIRADA
En uzun sözcük dalında birinciliği elden eden Türkçeyi takip eden diğer dillerle arasında oldukça büyük fark olduğunu söylemek mümkün. Örneğin, İngilizcede yer alan en uzun kelime sadece 45 harften oluşuyor. Oxford İngilizce Sözlüğü’nde yer alan en uzun İngilizce kelime ise, bir akciğer hastalığını tanımlamak için kullanılan; “pneumonoultramicroscopicsilicovolcanoconiosis” oldu.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder